Qazaq kınematografııasyndaǵy ulttyq kimdikti tanýǵa baǵyttalǵan “QAZAQ KINOSY: BIZ KIMBIZ” jobasy aıasynda talqyǵa túsken fılmderdiń biri - rejısser Aıjan Qasymbektiń “Ot” fılmi. Bul fılm talqyǵa beker tańdalǵan joq, óıtkeni avtor Almatyda jaldamaly páterde turatyn qarapaıym otbasynyń kúndelikti ómirin sýretteıdi. Bul otbasynyń jaǵdaıy qarapaıym kórermenge óte tanys, keıipker psıhologııasy túsinikti. Degenmen, fılm sıýjetinde kórsetilgen qundylyqtar men qaıshylyqtar qazaq qoǵamyna tán be? Biz kimbiz, keıipkermiz be álde jaǵdaıdyń eriksiz kýágerlerimiz be? Bizdiń kúndelikti is-áreketimiz qoǵamdyq normany qalyptastyra ma álde qoǵam erejeleri jeke adamnyń ádetin qalyptastyra ma? Osy tóńiregindegi talqyǵa dramatýrg Ánnás Baǵdat, áleýmettanýshy Álibek Qısybaı men medıa ekspert Bella Ormanbet qatysty.
Jalpy qoǵamdaǵy dıskýrstarǵa úlken áser etýshi faktorlardyń biri - geosaıası jaǵdaılar. Sońǵy ýaqytta jıi talqylanyp júrgen dekolonıal, postkolonıal uǵymdary men Identity taqyryptary soǵystan (Ýkraınadaǵy) keıin kóbirek postkeńestik keńistikte, sonyń ishinde Qazaqstanda negizgi dıskýssııa taqyryptaryna aınaldy. Degenmen, bul soǵystan keıin ǵana paıda boldy dep aıtý yńǵaısyz bolar, budan buryn da zertteýshilerdiń taqyryptary bolǵan, belgili bir mádenı, shyǵarmashylyq ortalarda, kórkem shyǵarmalarda, zertteý maqalalalarda boı kóterip júrdi, birtindep paıda bolǵan joq. Múmkin, soǵys bir túrtkisi bolǵan shyǵar. Osy taqyryp negizinen bir dıskýrstyń betine qalqyp shyqty.
Bul taqyrypty moderator Ánnás Baǵdat Identity degen uǵymnyń anyqtamasynan bastady. Bul suraqqa áleýmettanýshy Álibek Qısybaı kimdik, ıaǵnı "men kimmin?" degen suraqqa jaýap izdeý adamnyń tabıǵatynda bar nárse ekenin aıtty. Áleýmettanýshy retinde aıtarym, Identity - qoǵamdyq qubylys, ıaǵnı men barmyn jáne basqalary bar degendi bildiredi. Mysaly, men barmyn, otbasym bar, qoǵam bar, basqa adamdar bar. Biraq sonymen qatar biz jáne olar degen kategorııalar bar, ıaǵnı men úlkenirek bir kategorııaǵa birigip, biz jáne olar dep kezdesip jatady. Solardyń eń tanymaly - ulttyq mysal: biz kimbiz, biz qazaqpyz, biz amerıkalyqpyz, basqamyz degendeı. Biraq Identity túri kóp bolady. Mysaly, genderlik Identity nemese dinı Identity. Keıde ol Identity-ler birlesip ketedi: men qazaqpyn, sonymen qatar musylmanmyn nemese men amerıkalyqpyn, pákistandyqpyn degen sekildi elementter qosyp jatady. Sol úshin Identity degen bir sózben sıpattap aıtatyn qubylys emes, biraq ol adam tabıǵatyndaǵy bar, ózin-ózi tanýdyń kórinisi dep ataýǵa bolady. Sol úshin Identity-diń óziniń bir ıerarhııalary, ár qoǵamda óziniń rettiligi, konstrýkııasy kezdesip jatady.
Ánnás Baǵdattyń baıqaýynsha, Identity uǵymy bizde kóbinese bir tarıhqa silteme jasaý arqyly kórinedi. Bul tek áleýmettanýshylardyń talqysynda ǵana emes, jalpy shyǵarmashylyqta: kınoteatrda bolsyn, ádebıette bolsyn, qoǵamdyq sharalarda bolsyn biz bir úlken uǵymdarǵa súıenip, bir úlken taqyryptarǵa, tulǵalarǵa, datalarǵa mán berip kettik. Sonyń kóleńkesinde "kishkentaı adam" dep atap júrgen kúndelikti ómir qalyp qoıǵan sııaqty. “Ot” fılminde bul sol kóleńkede qalyp qoıǵan, aıtyla bermeıtin taqyrypty qozǵap jatqan sııaqty. Endi ómirdegi, kınodaǵy, osy fılmdegi "kishkentaı adam" uǵymyna toqtalsaq.
Á. Qısybaı munyń óte qyzyqty fenomen ekenin aıtady:
- Negizi kez kelgen adam ózi úshin eń basty fıgýra ǵoı. Bir qyzyǵy, óte jıi kezdesetin, aıtylatyn argýment - HH ǵasyrdyń kóp bóligi grand teorııalarǵa arnaldy: marksızm, sezim nemese rasalyq teorııa degen sııaqty. Sóıtip postmodern deıdi ǵoı, múmkin kelisesizder, múmkin kelispeısizder, biraq postmodernde ómir súrip jatyrmyz dep oılaımyn. Postmoderndegi basty qubylys - adamnyń ózi, jáne meniń oıymsha bul adamdy zertteýge talpynatyn tek qana bizdiń eldegi burylys emes, jalpy postmoderndik burylys. Adamnyń úlken bir grand teorııanyń, grand ıdeıanyń, úlken bir júıeniń ishindegi orny sııaqty.
Endi biz jıi kórip jatamyz, Gollıvýdta aıtyp jatady ǵoı, kınoǵa túsirgen kezde jeke bir adamnyń ómiri arqaý bolady, geroı bolady. Muny izdenistiń talpynysy dep aıtýǵa bolady. Al áleýmettanýǵa keletin bolsaq, áleýmettanýdyń ózi mıkrotarıh nemese mıkrosoıologııa dep aıtady, ıaǵnı bir adamnyń ómiri arqyly qoǵamdaǵy problemany aıtý. Gınzbýrg Italııadaǵy irimshik jasaıtyn adamnyń ómiri arqyly sol kezeńdegi áleýmettik qurylym týraly aıtyp beredi. Qarapaıym bir etikshi nemese kez kelgen adamnyń ómirin alyp, sonyń qalaı ómir súretinin, nege senetinin, kimdermen aralasatynyn, ne oılaıtynyn kórsetý arqyly úlkenirek qoǵamdaǵy qubylystardy kóre alasyz.
Sol turǵydan kelgende, kishkentaı adamnyń ómiri bir jaǵynan qyzyqsyz bolyp kórinýi múmkin. Mysaly, "Tolıktiń ómiri nege qyzyq, bizge ol nege mańyzdy?" dep oılaýyńyz múmkin. Biraq biz odan úlken ıdeıalardy shyǵara alamyz. Jáne sony kınoda kórdik dep aıta alamyn, ony keıinirek talqylaımyz. Áleýmettanýda bizde "áleýmettanýlyq qııal" degen uǵym bar. Bul bizdiń oıdaǵydaı fantazııa emes, oılaý tásili. Adamdar ádette geografııamen, tarıhpen aınalysady: "Qazaq handyǵy bolǵan, solaı bolǵan" dep. Keıbir adamdar bıografııamen aınalysady, ıaǵnı tek óziniń ómirimen ǵana shekteledi. Biraq álemdegi bolyp jatqan qubylystardy túsiný úshin adam bıografııasyn tarıhtan bólip alý kerek jáne tarıhtyń bıografııaǵa áserin túsine alý kerek. Meniń oıymsha, osy ádisti durys qoldana alsaq, mysaly, Tolıktiń jalpy qazaq qoǵamyndaǵy róli jáne qazaq qoǵamyndaǵy qubylystardyń Tolıktiń ómirindegi róli týraly aıtsaq, jaqsyraq túsinikti bolady dep oılaımyn. Iaǵnı onyń qıyndyqtary ne úshin oǵan keldi, ne úshin ol solaı ómir súredi degen suraqtarǵa jaýap tabamyz.
Fılmniń tańdalýy men "kishkentaı adam" ómiri týraly joba qatysýshylarynyń biri Bella Ormanbet bylaı deıdi:
"Astanaǵa qandaı fılmderdi aparamyz dep komandamen talqylaǵanda, árbir adam ózin osy fılmde kórse ǵoı, nemese ózine qatysty problemalardy sezinse ǵoı dep, osy fılmge toqtadyq. "Kishkentaı adamnyń" qoǵammen qarym-qatynasyn, kúresin kórsetkimiz kelse, osy fılm eń dál keletin fılm. Ishten baıqalmaıtyn shyǵar, biraq syrttaı qaraǵan adamdarǵa baıqalady, Astana bıýrokratııalyq qala ekeni, kommýnıkaııa, ýrbanıstıkanyń ózi, barlyǵy solaı qaraı qurylǵan. Ǵımarattarynyń ózi de óte bıik, adam ózin kishkentaı sezinedi. Bul fılmde de sondaı óte kishkentaı adamnyń úlken problemalarmen betpe-bet kelýi erekshe áser beredi.
Jalpy “kishkentaı adam” degen uǵym ádebıette burynnan bar, ásirese orys jazýshylary 19 ǵasyrda realızm baǵytynda jazǵan kezde, jaı qarapaıym adam obrazyn jasaǵysy keldi. Fılmde de sondaı bir kishkentaı adamnyń ómiri beınelengen. Bárimiz de kishkentaı adambyz. Kishkentaı adam degen kezde ol tek qana jalaqysy tómen adam emes, ol genderlik turǵydan da, qoǵamnyń tarapynan birden qabyldana qoımaıtyn túrli shaǵyn top ókilderi bolýy múmkin, mysaly, mıgranttar, zeınetkerler nemese áleýmettik teńsizdikti kórip, shettelgen adamdar.
Mysaly, fılmde júkti bolyp qalǵan qyzynyń jaǵdaıyn sheshpekshi bolyp qaıtyp kele jatqanda kúıeýi "sen shynymen polıııaǵa beresiń be?" dep suraıdy. Sonda áıeli: "joq, qaıdaǵy, olar báribir erteń ózimizdi kináli qylady" deıdi. Bul da kishkentaı adamnyń bir belgisi, ınstıtýttarǵa senimi joq, ol ishteı óziniń shettep qalǵanyn biledi. Kınoda osyndaı kishkentaı adamnyń belgileri óte kóp.
Osy jerde toı máselesin aıtýǵa bolady. Bas keıipkerdiń áıeli toıǵa "on myńnan aparaıyq" deıdi, ol bir toıshyl bolǵanynan emes. Toı taqyrybyn zerttep júrgen antropolog Dınara Ábdilda toı qazaq úshin tek kóńil kóterý emes, ol áleýmettik satylardan kóterilý, solardyń amaldarynyń biri retinde qarastyrady. Mysaly, toıǵa adamdar aqsha aparǵan kezde óz esebi bar. Kınoda da keıipker toıǵa keıin maǵan kómektesedi nemese sol jerde ıpoteka alatyn tanysymyz barady degen eseppen barady. Iaǵnı, ol toıǵa kóńil kóterý úshin emes, óziniń problemasyn sheshý úshin bara jatyr. Dınara aıtady: "qoǵamda áleýmettik ınstıtýttar durys jumys istese, múmkin olaı bolmaıtyn edi, adamdar toıǵa toı úshin baratyn edi".
Osy turǵyda fılmdegi keıipkerler men qoǵam arasyndaǵy parallelder mańyzdy. Álibek Qısybaı qazaqstandyq qoǵamdaǵy keıbir áreket etý modelderi men qabyldanǵan áleýmettik normalardy baıqaıtynyn aıtady. Mysaly, bizde áleýmettik qurylymda "rısk" degen túsinik bar, ártúrli qoǵamdar ony ártúrli baǵalaıdy. Keıbir qoǵamdarda qatelik jiberseń, "jaraıdy, kelesi ret kórersiń" deıdi. Al bizdiń qoǵam, dástúrli qazaq qoǵamy, ádette rıske tolerantty emes: qateliktiń quny óte joǵary.
Mysaly, qyzdyń oqıǵasyna baılanysty, anasy men ákesiniń reakııasyn qarastyraıyq. Kirgen kezdegi eń birinshi reakııa agressııa boldy. Bul tıpıkal qazaq qoǵamynda kezdesetin reakııanyń túri: qatelikti qabyldamaý nemese ony qabyldamaı, qorǵanys reakııasyna ótip ketý.
Qaryz alýǵa qatysty da mysal keltirýge bolady. Qaryz alý degen - rısk, ıaǵnı bolashaqta tabys tabamyn degen senimmen qazir aqsha alasyń. Bul jerde rısk elementi bar, biraq otbasylyq ómirde qarjylyq sheshim qabyldaý konteksti basqasha. "Ala bereıik, sosyn tóleımiz" degen oı júredi. Osylaısha, ártúrli ıdeıalardy anyq kóre alamyz.
Býyndar arasyndaǵy baılanys ta mańyzdy. Mysaly, atasy men nemeresiniń qarym-qatynasy múldem basqasha. Atasy: "Ákeń eshteńe bilmeıdi, sen sýretti sala ber, sý ishedi bulttar" dese, ákesi óz oıyn tańyp, qataldyq kórsetedi. Biraq áke men balanyń arasynda ondaı qataldyq joq. Bul genderlik baılanys pa, álde býyn arasy ma, ony aıtý qıyn, biraq ózgeris bar ekenin kóremiz.
Anasynyń qyzynyń oqıǵasy týraly estigen soń dastarhanda otyrǵan kórinisi de mańyzdy. Anasy shaı quıyp, emoııasy bolsa da, tynysh otyryp, basylyp otyrýy kerek. Al úlkender sóılesip, "bizdiń qyz myqty, shetelge baratyn boldy" dep maqtanady. Bul jerde genderlik rólder anyqtalyp otyr. Keıbir jerlerde qazaq qoǵamynda kezdesetin modelderdi baıqaımyz.
Qaıtadan jeke adam men qoǵam, memleket pen álem modeline kelsek, ekonomıkalyq jaǵdaılardy eske salatyn parallel bar ekenin Bella Ormanbet eske salady:
"Jurt ne deıdi degen nárse memlekettik turǵyda da bar ǵoı. Mysaly, biz EKSPO ótkizemiz, oǵan 360 mıllıard dollar jumsaımyz, alaıda bizdiń joldar nashar, sý tasqyny bolyp jatyr, tehnıkanyń 70 paıyzy eskirgen deıdi mamandar. Biraq soǵan qaramastan biz basqa jurtqa, elderge jaqsy kóringimiz keledi. Qaıtadan kishkentaı adamǵa múmkin oralarmyz: bizdiń árbir adamda jaýapkershilik pen mindet óte kóp, biraq quqyǵy joq. Mysaly, ýnıversıtet stýdentterin alsaq (aqyly bolsyn, grant bolsyn), olardyń mindetteri óte kóp te, quqyǵy az, bilim alýǵa, paıdalanýǵa degen shekteýli quqy bar. Tolıkte de jaýapkershilik óte kóp, ol otbasyn asyraý kerek, nanyn jetkizý kerek, barlyq dúkenderdi aralaý kerek. Bir kún aýyryp qalsa, ony almastyratyn, qoldaý kórsetetin eshkim joq, sonshalyqty jaýapkershiligi óte kóp bir basynda. Men bul jerde paralleldi kóremin: bizdiń qoǵamda da sondaı, biz úlgili oqýshy bolýymyz kerek, sanaly urpaq bolýymyz kerek, patrıot azamat bolýymyz kerek degendeı. Alaıda bizge qandaı ıgilik bar, bizdiń quqyǵymyz qandaı? Otbasynda da sol, áıel bolsyn, ákesi bolsyn, qyzy bolsyn, osy paralleldi kóremin.”
Áńgime ekonomıkalyq, áleýmettik jaǵdaıǵa oıysqanda Ánnás Baǵdat Fýkýıamanyń "Senim" degen kitabynda ekonomıkaǵa mádenıettiń yqpaly jaıly aıta otyryp, osy bir áleýmettik jaǵdaıǵa, qoǵamdyq qurylymǵa mádenıettiń yqpalyna toqtaldy.
Álibek Qısybaı túrli túsindirý modelderi bar ekenin eske saldy. Mysaly, bireýler adamdardyń bári raıonaldy, tek raıonaldy sheshim qabyldaıdy dep aıtady. Basqalar joq, ırraıonaldy nárse kóp dep sanaıdy. Osy turǵydan kelgende, eger biz mádenıetti adamnyń ómirindegi negizgi faktor, qundylyq qalyptastyrýshy dep oılasaq, mádenı qundylyqtar (adam qandaı qundylyq ustanady, nege senedi) kóp jaǵdaıda ómir jolyna, traektorııasyna áser etedi.
Mysaly, kınonyń negizgi ıdeıasyna qaraıyq. Nandy beker kórsetpegen shyǵar. Bul bir mehanızm, ıaǵnı rýtına bar. Bir qyzyǵy Tolıktyń sharasyzdyǵy, "men jumysymdy isteýim kerek, otbasyma aqsha taýyp kelýim kerek" degen ıdeıasy bar. Basqa nársege ol alańdamaıdy, latyn amerıkalyq bıi onyń oıyna kirmeıdi, sebebi onyń basty qundylyǵy - otbasyn asyraý, ákesine qaraý, balalaryna bilim berý. Biraq bir qyzyǵy, ol sońynda ózgeredi, bıleı bastaıdy. Bılegen tusy onyń qundylyǵynda ózgeristi kórsetetin sııaqty, ıaǵnı ómirge qalaı qaraý kerek degen nárse.
Ekinshi másele, mysaly, toı týraly aıtyldy. Múmkin bir adamnyń qundylyqtar júıesinde toıǵa barý qundylyq emes shyǵar. "Men toıǵa barmasam, bireý renjıdi" dese, "jaraıdy, ol óziniń máselesi, men ondaıǵa qaramaımyn. Men dástúrli qoǵam ókili emespin, qazaq emespin, barǵym kelmeıdi. Jáne meniń aqsham joq, qaryz almaımyn" deýine bolady. Bul jerde, mysaly, anasynyń jyldyǵy jaıly aıtylady. "As berý kerek" degen maqsat bar. Biraq bul qaryz alý degen ekonomıkalyq sheshimge alyp kelip tur. Eger bul oǵan mádenı qundylyq bolmasa (dinı sıpattaǵy), onda qaryz alý yqtımaldyǵy tómenirek bolady dep oılaımyn.
Bas keıipker Tolıktiń óziniń, áıeliniń, jalpy ortasynyń qabyldap jatqan sheshimderiniń kóbiniń túbinde mádenı qundylyqtyń jıyntyǵy bar. Bul keıbir qoǵamdarda norma bolyp esepteledi, keıbireýlerde norma emes. Mysaly, qyzyn júkti etken jigittiń otbasymen sóılesken kezdegi qarym-qatynasy. Qyzǵa "sen nege olaı sóıleısiń, sen tárbıesiz boldyń" degendeı bir dástúrli, mádenı qundylyqty baıqaımyz. Al eger adamdardyń ómiri basty qundylyq bolatyn bolsa, otbasy, uıat emes, adam ómiri degen bolsa, onda dıalog múldem basqasha bolar edi. Qyzdyń da sóıleýi, uldyń da ákesine qarsy shyqpaı, "ıá áke, men jaýap beremin" dep aıtýyna áser etetin edi. Sol úshin mádenı qundylyqtardyń bul jerde róli óte joǵary dep aıtýǵa bolady.
Ánnás Baǵdat rýtınaǵa qatysty oıyn sabaqtaǵan kezde, nannyń daıyndaý proesinen taǵy bir parallel keltiredi. Ol Charlz Chaplınniń "Modern Times" fılmin eske túsirdi. Bul fılm álem kınosynda óte tanymal, ol jerde basty keıipker mashınıst bolyp jumys istep, sol mashınaǵa, zatqa aınalyp ketedi. Bul modern ýaqytyn kórsetti, adamdar zatqa aınalyp ketti. Múmkin, shyǵarmashylyq topta da osyndaı ıdeıa boldy ma bilmeımin, biraq nandy kúndelikti pisiresiń, keshke deıin satylady, tańerteń taǵy pisiresiń. Tolıktiń ómiri sııaqty, bitpeıtin, aınala beredi, aınala beredi.
Bul bir stereotıp bolýy múmkin: áıelder de aıtady, bizdiń jumys kórinbeıdi, ómiri bitpeıdi, tańerteń turamyz, bárine shaı beremiz, qaıtadan ydys jýamyz, qaıtadan tamaq isteımiz dep. Qazir Tolıktiń ómiri de áıelderdiń ómirimen parallel jasalyp tur. Ol bir keıipker ǵana emes, ol áleýmettik, álemdik kapıtalızmniń bir saldary ma, joq pa, bizdiń qoǵamdaǵy bir áleýmettik problemanyń kórinisi me?
Á. Qısybaı bul suraqqa jaýap retinde franýz soıology Anrı Lefevrdiń "Kúndelikti ómir soıologııasy" degen eńbegin keltiredi. Onda adamdardyń kúndelikti ómirdi qalaı qurastyratyny sıpattalady.
- Mysaly, elestetip kórińizder, tańerteń neshede turasyzdar, sosyn ne isteısizder, ıaǵnı ár etapty belgili bir birlik deýge bolady: tamaq ishtiń - ol bir birlik, as úıge bardyń nemese jýyndyń - ol eki birlik degendeı. Osylaı tańnan keshke deıin istep kórseńizder, oılanyp kórińizder. Osy sizdiń kúndelikti ómirińiz kóbine qaıtalanady, ıaǵnı rýtınaǵa aınalady. Rýtınızaııa degen nárse bar, ıaǵnı siz belgili bir nárseni avtomatty túrde isteısizder: tańerteń tamaq ishý kerek, túski ýaqytta túski as ishý kerek, oraza kezinde túski as kerek emes eken ǵoı degen oı keledi. Biraq qarasańyzdar, bul rýtınızaııa óte jıi aıtylatyn uǵym. Soǵystyń ózinde de bolady, mysaly soǵysqa alǵashqy barǵan kezde shartty túrde 3-4 aı adam qınalyp júredi, keıin ol rýtınaǵa aınalady. II dúnıejúzilik soǵysqa, I dúnıejúzilik soǵysqa qatysqan jaýyngerlerdiń kúndelikterin nemese basqa da esepterin oqyp jatsańyz, baıqaıtynyńyz - soǵysta da rýtınızaııa bar. Adam óltirý, soǵysqa qatysý rýtınaǵa aınalyp ketedi. Men tańerteń turdym, qarýymdy aldym, jaýǵa shaptyq, attyq, kettik degen sııaqty rýtına boldy. Adamdar oǵan úırenip ketedi de, úırengeni sonshalyq, keıin biz shynymen de buǵan kirip ketkenimizdi baıqamaı qalamyz.
Astanada ómir súrip júremiz, tek syrttan kelgen kóz ǵana baıqaı alady: "Demek seniń rýtınań mynandaı eken ǵoı, seniń ómiriń mynandaı eken ǵoı, seniń ómiriń bylaı qurastyrylǵan eken, al sen bilesiń be, sen isteıtin bir áreketiń kerek emes eken ǵoı" degen uǵymǵa keledi. Tolıktiń ómiri taza Qazaqstannyń realıılaryndaǵy rýtınalyq ómirdiń kórsetilimi jáne kópshilik úshin ortaq.
Meniń ózime túıip alǵanym - Latyn Amerıka bıi maǵan qatty unady. Ol dramatýrgııalyq kıno emes pe, rejısserdiń kúshti ıdeıasy. Biraq onymen qatar áleýmettik te elementi bar: ıaǵnı rýtınadan shyqqyń kelse, sen rýtınany buzatyn bir áreket jasaýyń kerek. Sońynda bıleıdi ǵoı, ıaǵnı sol arqyly ol túsingen sııaqty, ómirge degen kózqarasyn ózgertý kerek ekenin. Bul kınodan oılanyp kórseńizder, sizdiń rýtınańyz neden turady? Kúndelikti ómirdegi rýtına jáne aptalyq, aılyq, jyldyq rýtınańyz jáne qashan sońǵy ret ózgerdi?
Lefevr muny kapıtalızm krıtıkasy retinde aıtady, ıaǵnı kapıtalıstik qoǵam úshin adamdardyń kúndelikti ómirin baqylaý óte qatty bolady. Adamdardy bir taptaýrynǵa salyp qoıyp, paıdasyn sheship alý. Men bul jerde tolyqtaı kelisemin dep aıta almaımyn, biraq aıtatyn argýmentinde shyndyqtyń ózekteri bar: adamnyń ómirge úırenip ketkeni sonshalyqty, bar júıe - áleýmettik, mádenı, dinı júıe adamdar óziniń osy rýtınada ekenin túsinbeıinshe jalǵasa beredi.
Rejısser Aıjan Qasymbektiń "Ot" fılmi qazaq qoǵamyndaǵy áleýmettik qubylystardy tereń kórsetetin týyndy. Fılm qarapaıym otbasynyń kúndelikti ómirin beıneleı otyryp, olardyń kezdesetin qıyndyqtaryn, mádenı jáne áleýmettik qundylyqtaryn ashady. "Ot" fılmi arqyly rejısser kishkentaı adamnyń úlken problemalary men olardyń qoǵamdaǵy orny týraly oı salady.
"Ot" fılmi – qoǵamdaǵy rýtınanyń, taptaýryndardyń jáne olardyń saldarynyń shynaıy beınesi. Bul týyndy kórermendi óziniń kúndelikti ómiri týraly oılanýǵa jáne ózgerister engizýge shabyttandyrady.