Kıno salasyna qalaı keldińiz?
- 2007 jyly ýnıversıtette oqyp júrgende «Habar» telearnasyna jumysqa kirgenmin. Telearna men kıno egiz mamandyq. Onyń formaty ártúrli bolǵanymen formasy bir. Sol telearnada jumys istep júrgende mıýzıkldar, televızııalyq kórkem fılmder túsire bastadym. Negizi bala kezimde kınoǵa rejısser bolamyn, senarıı jazamyn dep oılaǵan joqpyn. Biraq, kınony jaqsy kórdim. Óıtkeni, anam maǵan kóp kitaptar oqytqan jáne naǵashy apam ekeýmiz úndi fılmderin kóretinbiz. Sol kezdegi kınonyń álemi unaıtyn. Biraq, ony qoljetpeıtin, armandaýǵa múmkin emes dep oılamaıtynmyn. Endi taǵdyr shyǵar, aldymen qysqa maqalalar, áńgimeler jazdym. Oqyǵan kitaptarymnyń keıipkerleriń oınap, solardyń tilińde sóılep júrdim. Solaı bári bastaldy.
«Shabdaly» atty tolyqmetrli fılm sizdiń alǵashqy jumysyńyz ba?
- «Shabdaly» meniń alǵashqy jumysym emes. Oǵan deıin men «Álı» degen kórkem fılm túsergenmin. «Shabdaly» fılmin Almas Almatovtyń áńgimesiniń jelisi boıynsha túsirgenbiz. Óte arzan jáne jyldam túsirilgen fılm bolatyn. Biraq, áńgimeniń qýaty kúshti bolǵandyqtan kórermenniń nazaryna, talǵamyna jaqyn boldy. Óıtkeni, Evrazııa kınofestıvali aıasyndaǵy kórsetilimde fılm birneshe kún qatarynan anshlagpen ótti. Halyqtyq fılmge aınalatyn múmkindigi bar. Ýaqyt ótken saıyn onyń mańyzdylyǵy arta beredi dep oılaımyn.
Almas Almatovtyń áńgimesin negizge alý sebebi qandaı?
Almas Almatovtyń áńgimesiniń jelisin alýdaǵy sebep sol bir sebep. Áńgime jaqsy, óte qyzyqty ómir bar. Negizi áńgimeniń túpnusqasynda qazaq qyzy ózbek jigitke ketip qalady. Biraq fılmdi jasaý barysynda biz qazaqtyń qyzyn ózbek jigitińe bergimiz kelmedi. Bizdiń ózimizdiń Qazaqstanda da ártúrli regıondarǵa bólinetin kezder bar. Sońy biz «Bar qazaq- ol bir qazaq» degen ıdeologııamen jasaǵanbyz.
Jýyrda túsirgen «Jambyl» fılmi týraly aıtsańyz. Tarıhı- bıografııalyq janrda fılm túsirý nesimen erekshe boldy?
- «Jambyl. Jańa dáýir» kórkem fılmi kelesi aıda ekranǵa shyǵady. Tarıhı fılmge úlken izdenis kerek. Jalpy tarıhı fılmde kóptegen aýyr-aýyr faktorlar bar. Rekvızıt, kostıým, lokaııadan bastap, sol dáýirdiń qan tamyryn, ıntonaııasyn berýde ońaı emes. Ol úshin kóp oqý kerek, kóp izdený kerek. Tarıhı fılmde eksperımenttikke jol joq. Sebebi, ol jerde dáldikti qajet etetin jumys. Kórermenderdiń kóńilinen shyǵady dep oılaımyn. Óıtkeni, fılmde Jambyl atamyzǵa baılanysty buryn aıtylmaǵan faktiler, kórsetilmegen derekter bar. Árıne, kórkem fılm bolǵannan keıin ádebıettegi sııaqty kórkemdik ásireýler qoldanylǵan. Alaıda shyndyq joq emes, jaqsy fılm dep esepteımin. Baǵasyn endi halyq beredi.
Fılm túsirý barysynda keıipker beınesi men sol kezdegi atmosferany jetkizý qıynǵa soqpady ma?
- Fılm túsirý barysynda sol kezdegi keıipker beınesin jasaý qıyn. Ómirdegi bolǵan adamdy aınytpaı sonyń taǵdyryn qaıtalap ekranǵa berý jáne Jambyl sııaqty 99 jyl ómir súrgen adamnyń, bir ǵasyrlyq ómirin bir fılmge syıǵyzý da múmkin emes. Sondyqtan men sońǵy 9 jylyn ıaǵnı, Keńes úkimetimen aradaǵy qarym-qatynasyn aldym. Sol dáýirdiń beınesin, atmosferany jetkizýge barymyzdy saldyq.
Qazirgi ýaqytta qandaı jobalarmen jumys jasap jatyrsyz?
- Kelesi aıda osy «Jambyl. Jańa dáýir» kórkem fılmi shyǵady. Odan keıin kúzde «Zero» (Qaryz) lýdomanııa týraly kórkem fılm túsirgenbiz. Baǵlan Ábdiraıymov prodıýser bolǵan, sonyń ómirin negizge aldyq. Jastardy lýdomanııadan qaıtarý, qaryzǵa belshesinen batqan adamdardyń ómiri jaıly baıandalady. Qaryzdan qalaı shyǵý kerek, ne úshin qaryzǵa batpaý kerek degen taqyryptardy qamtýǵa tyrystyq. Sol fılm 25-shi sáýirde úlken ekranǵa shyǵady. Odan bólek, osy jyly meniń senarıim boıynsha «Saǵat» degen ataýmen fılm túsirildi. Onyń rejısseri Maqsat Ospanov degen jigit boldy. Jalpy qazirgi jospar sol kıno salasy senarıı jazý, fılmder túsirý.
Suqbatyńyzǵa raqmet!