2018 jyldyń 18 maýsym kúni, Nıý-Iorktegi Ulttyq óner klýbynyń Grand galereıasynda Elbasynyń «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasynyń aıasynda «Eýropa men Azııanyń qıylysynda: Á. Qasteev atyndaǵy Memlekettik óner mýzeıinen HH ǵasyrdyń jaýharlary» kórmesi ashyldy. Kórme Á. Qasteev atyndaǵy QR Memlekettik óner mýzeıiniń AQSh Orys-Amerıkalyq qorymen birlesýinde, Vashıngtondaǵy Qazaqstan Elshiligi men Nıý-Iorktegi Qazaqstannyń Bas konsýldyǵynyń belsendi qoldaýymen uıymdastyryldy. Kórme amerıkalyq kórermenge 1930-1970-jyldardaǵy Qazaqstan óneri kollekııasynyń eń úzdik úlgilerin usynady. Qazaqstandyq jetekshi sheberlerdiń 30 shyǵarmalary qazaq-kóshpendileriniń mádenıeti, tarıhy men turmysymen tanystyrady.
Qazaqstannyń Amerıka Qurama Shtattaryndaǵy Elshisi Erjan Qazyhanov: «Prezıdent Nursultan Nazarbaev pen prezıdent Donald Tramp 2018 jyldyń qańtarynda Aq úıde kezdesken kezde, eki eldiń kóshbasshylary ekijaqty qarym-qatynastardyń jańa dáýirin, yntymaqtastyqtyń keń aýqymyn, sonyń ishinde, mádenı baılanystar men halyqtyq mámilegerlikti nyǵaıtýdy jáne damytýdy kózdeıtin 21-shi ǵasyrdaǵy bizdiń elderimiz arasyndaǵy strategııalyq seriktestikti keńeıtý týraly Birlesken málimdeme qabyldady. Biz Qazaqstan men Amerıka Qurama Shtattary arasyndaǵy baılanystardy keńeıtý úshin mádenıet salasyndaǵy almasýlarǵa barynsha jaǵdaı jasaýǵa nıettimiz jáne bizdiń amerıkalyq dostarymyz ben seriktesterimizge Á. Qasteev atyndaǵy Memlekettik óner mýzeıi jaýharlarynyń kórmesi unaıdy dep úmittenemiz».
Kórmede usynylǵan ár jaýhar Qazaqstannyń mádenı murasynyń zor baılyǵyn aıqyndaıdy jáne qazaq halqynyń ómir salty jaıynda qyzyqty oqıǵalaryn baıandaıdy. Ekspozıııany 1984 jyly mýzeıge esimi berilgen tuńǵysh ulttyq sýretshilerdiń biri Ábilhan Qasteevtiń shyǵarmalary ashady: «Búrkit ustaǵan ańshy» (1935), «Ujymshardyń sút fermasy» (1936), «Halyq aqyny Jambyldyń portreti» (1937) jáne basqalary. Nıkolaı Hlýdovtyń «Buqa ústindegi bala» (1907), Olga Kýjelenkonyń «QazaqKSR halyq ártisi Roza Baǵlanovanyń portreti» (1957), Marııa Lızogýbtyń «Halyq sheberi» (1961) jáne basqa týyndylary qazaqstandyq keskindemeniń damýyna Qazaqstanǵa burynǵy Keńes odaǵynyń ár túrli óńirlerinen kelgen sýretshilerdiń úlken úles qosqanyn dáleldeıdi. Kórmede HH ǵasyrdyń 50-60-jyldaryndaǵy qazaqstandyq keskindeme mektebi Moldahmet Kenbaev, Kamıl Shaıahmetov, Arıı Shkolnyı, Gúlfaırýs Ysmaılova, Aısha Ǵalymbaeva, Sabyr Mámbeev jáne Ivan Osterenkonyń týyndylarymen usynylǵan. Aısha Ǵalymbaevanyń «Dastarhan» natıýrmorty (1959) otbasy-oshaq qasynyń ıesi áıel bolyp tabylatyn qazaq kıiz úıiniń jaıly jaǵdaıyn bildiredi. Qonaqtardy kútip turǵan merekeli, mol dastarhan qazaq qonaqjaılylyǵynyń nyshanyna aınaldy.
«Alpysynshy jylǵylar» — 60-70-jyldardyń sońynda ózderin tanyta bilgen qazaqstandyq sýretshiler tobynyń shartty ataýy. Salıhıtdın Aıtbaevtyń «Jas qazaqtar» (1967), Shaımardan Sarıevtiń «Shopan» (1969), Ábdirashıt Sydyhanovtyń «Aıtys» (1969) jáne «Qoılardyń shomylýy» (1971), Bekseıit Túlkıevtiń «Dastarhan», Toqbolat Toǵyzbaevtyń «Qyzyl aıadaǵy natıýrmort» (1967) shyǵarmalary Nıý-Iorktegi kórmede qazaqstandyq keskindeme óneriniń osy biregeı kezeńin usynady.
Sondaı-aq, kórmede Janataı Shardenovtyń «Medeýge barar jol» (1969), Tursyn Ábýovtyń «Dombyra beınelengen natıýrmort» (1967) jáne Ǵanı Baıanovtyń «Kesh» (1977) týyndylary usynylady.
«Meniń tereń kózqarasym boıynsha, ónerdiń naq ózi halyqtyń bolmysyn, fılosofııasy men rýhanııatyn bildirýshi bolyp tabylady. Bul kishigirim kórme arqyly biz belgili bir dárejede bolsa da álemdi mádenıetimiz, tarıhymyz ben beıneleý ónerimizben tanystyrǵymyz keledi. Jáne bul álemdik mádenı keńistikke ený úrdisiniń tek bastamasy ǵana dep bilemiz», - deıdi Á. Qasteev atyndaǵy QR Memlekettik óner mýzeıiniń dırektory, professor Gúlmıra Shalabaeva.
Klara Isabaeva – baspasóz qyzmetiniń jetekshisi