Búrkit pen adamnyń dostyǵy týraly baıandaıtyn bul mýltfılmdi QR Mádenıet jáne sport mınıstrliginiń tapsyrysy boıynsha Sh.Aımanov atyndaǵy «Qazaqfılm» AQ túsirgen. Fılmdi rejısser-anımatorlar – Turdybek Maıdan jáne Tilek Tóleýǵazy jasap shyqqan.
Avtorlar «Muzbalaq» atty anımaııalyq fılmi arqyly tarıh qoınaýyna enip, joǵalyp bara jatqan, qazaqtyń ǵasyrlar boıy qalyptasqan saıatshylyq mádenıetin kórsetý arqyly, adammen búrkit arasyndaǵy senim negizine quralǵan dostyqty jas urpaq sanasyna sińirýdi kózdeıdi.
Qaıyrymdylyq kórsetilimge kelgen balalar fılmniń erekshe unaǵany jáne ár keıipkerlerin qyzyǵa tamashalaǵandary týraly aıtty. Sondaı-aq olardy «Kinoplexx Sary Arka» kınoteatry usynǵan tátti taǵamdar men fılm avtorlary usynǵan syılyqtar erekshe qýantty.
Sol kúni keshke «Kinoplexx Sary Arka» kınoteatrynda «Muzbalaq» anımaııalyq fılminiń tusaýkeseri ótti. Merekeli keshke jınalǵan kórermenderge kartınanyń rejısserleri – Turdybek Maıdan jáne Tilek Tóleýǵazy, senarıı avtorlarynyń biri, qoıýshy sýretshilerdiń biri Adaı Ábilda, saýndtrektiń oryndaýshysy, ánshi Ushqyn Jamalbek jańa mýltfılm týraly óz oılaryn aıtty.
- Biz osy «Muzbalaqty» jasaýdan buryn «Tastúlek» atty qysqa metrli anımaııalyq fılmdi aıaqtaǵan kezimiz, «Qazaqfılmge» Baqyt Ǵafýuly basshy bolyp kelgen bolatyn. Ol kisi anımaııa bólimine kelip bizdiń «Tastúlek» anımaııalyq fılmimizdi kórip, unatyp, kóńilinen ótkennen keıin, osy fılmdi ary qaraı tolyqmetrajdy etip jasaýdy tapsyryp, qoldaıtynyn aıtty. Sodan bastap osy taqyryp negizinde jańa tolyqmetrajdy «Muzbalaq» mýltfılminiń senarıyn jazdyq, jańa keıipkerlerdi qostyq jáne ekshn janrynda túsiremiz dep sheshtik. Endi mine, Baqyt Ǵafýulynyń arqasynda «Muzbalaq» anımaıalyq fılminiń tusaýkeserine jınalyp, bas qosyp otyrmyz, - dedi Tilek Tóleýǵazy.
Eki jyl kóleminde jasalǵan bul fılmde 40-qa jýyq kınematografııanyń osy janrynda eńbek etip júrgen otandyq mamandar istegen. Uzaqtyǵy 67 mınýt quraıtyn mýltfılm 2D jáne 3D formatynda jasalǵan jáne ár sekýndynda 24-25 kadr sýret salynǵan. Keıipkerlerdi dybystaýǵa Erjan Jarylqasynuly, Janat Tynybaev, Samat Qordabaı, Tólebaev Erǵalı Dúısenuly, Alma Ádilqyzy esimdi teatr jáne kıno akterleri qatysqan.
- Bes jasar búrkitti qazaq Muzbalaq deıdi. Qazaq bul tákappar qusqa jas ereksheligine qaraı at qoıady. Biz ańǵa shyqpasaq ta, ańshylardyń áńgimesin tyńdap óstik. Úlkendermen erip, ańdy qalaı tuzaqqa túsirýge bolatynyn da shet jaǵalap kózimizben kórdik. Qyrandy qalaı qondyryp, tuǵyryna qalaı otyrǵyzý qajettigin, atty qalaı baptap, qalaı jaratatynyn, qusty qalaı qolǵa ustaýǵa bolatynyn bizdeı eshkim bilmesi anyq, - dedi Turdybek Maıdan.
Aıta ketsek, «Qazaqfılm» kınostýdııasy eki birdeı tolyqmetrli anımaııalyq fılmdi óndirdi. Ústimizdegi jyldyń qarasha aıynyń sońynda rejısser Adaı Ábildanyń tarıhı tulǵa, qolbasshy Kúltegin týraly túsirilgen anımaııalyq kartınasy jaryq kóredi.
Annotaııa:
Erte zamanda adamdar kesirinen jer astyndaǵy aıdaharǵa aınalap kele jatqan abjylan oıanyp, jer betine shyǵyp, mańaıyn jalmap, qazaq aýylyna úlken apat ákelip, úreı týǵyzady. Ol aýyldy otqa orap, qarsy kelgendi jalmap kele jatqanda, bir qyran búrkit balapanyn qorǵap, onymen aıqasady. Aqyry abjylan qaıta jer astyna qashyp joq bolady. Al qyran otqa oranǵan uıadan balapanyn alyp, alysqa ushyp ketedi. Adam jutyp dánikken abjylan kún tutylyp, óziniń aıdaharǵa aınalar sátin asyǵa kútedi.
Anyqtamalyq aqparat:
Óndirisi: Sh.Aımanov atyndaǵy «Qazaqfılm» AQ
Janry: tolyqmetrli anımaııalyq fılm
Tili: qazaq
Qoıýshy rejısserleri: Tilek Tóleýǵazy jáne Turdybek Maıdan
Senarıı avtorlary: Erbol Boranshy, Turdybek Maıdan, Tilek Tóleýǵazy, Adaı Ábilda
Qoıýshy sýretshileri: Adaı Ábilda, Turdybek Maıdan, Tilek Tóleýǵazy
Kompozıtory: Áset Danenov
Montaj: Tilek Tóleýǵazy
Fılm dırektory: Erbol Boranshy
Dybys rejısseri: Jeńis Ekpin
Redaktorlar: Jamash Erjanat, Saltanat Dúngenbaeva
Mátin redaktory: Bolat Jetekbaı
Dybystardy jazǵan: Sergeı Fıgner
Dybys úılestirýshi:Vıtalıı Tkachenko
Qoıýshy rejısserlerdiń fılmografııasy:
Turdybek Maıdan
1999-2001 j. Qytaıdyń Shánduń ólkesindegi Hyzy qalasynda kórkem sýret kolledjyn oqyǵan. 2005-2010 j. Almaty qalasyndaǵy T. Júrgenov atyndaǵy óner akademııasynda «Anımaııa rejıssýrasy» mamandyǵyn bitirgen.
Fılmografııasy:
«Álin bilmegen» - 2008(4 mınýt)
«Aq qaz» - 2010(10 mınýt)
«Tastúlek» - 2014( 23 mınýt)
«Baqyt jolynda» - 2015(12 mınýt)
«Muzbalaq» - 2017(65 mınýt)
Tilek Tóleýǵazy
2006 - 2011 j. Almaty qalasyndaǵy T. Júrgenov atyndaǵy óner akademııasyn da «Anımaııa rejıssýrasy» mamandyǵan bitirgen.
Fılmografııasy:
«Núkteler» - 2009 (3 mınýt)
«Bógde» - 2010 (6 mınýt)
«Tastúlkk» - 2014 (23 mınýt)
«Iesi oralǵan mysyq» - 2015 (12 mınýt)
«Muzbalaq» - 2017(65 mınýt)