«Turan romantızimi» taqyryby qazaq sýretshileriniń taqyrypty kórý sıpatymen erekshelenip, qıly taıhymyzdyń eń jarqyn kórinisterimen, sıýjetteri kórkem obrazdarmen kórsetilgen. Kórme ult-azattyq kóterilisiniń qolbasshysy Ospan batyr Silámulynyń (1899-1951) týǵanyna 120 jyl tolýyna arnalǵan. Ospan batyr beınesi tarıhta zerttelip, ádebıette somdalǵanymen, beıneleý ónerinde qozǵalmaǵan tyń taqyryp. Kórme sonysymen erekshe.
«Turan romantızmi» kórmesi 45 qatysýshyny biriktiredi. J. Beristen, S. Taınov, E. Sadyrbaev, D. Makın, O. Qabdrahman, K. Oslanov, K.Bapanova, P. Bazarbaeva, B. Qusaıynov, T. Jumaǵulov, E. Daýbaev, K. Shýkirbekov, A.Ǵubashev jáne taǵy basqa da sýretshiler keskindeme, grafıka, músin jáne sándik-qoldanbaly ónerdiń 60 tan astam týyndysyn kórermenge usynady.
Biz sharaǵa qatysýshylar men qonaqtardan ótkizilip jatqan kórme jaıly qysqasha pikirin alǵan edik. Qatysýshylar suhbatynda kórkem beıne jasaýda qoldanǵan tehnıkasy men týyndysynyń berer maǵynasy jaıynda aıtsa, kórme qonaqtary alǵan áserlerimen bólisti.
- Bul kórmeniń ótip jatqanyna óte qýanyshtymyn. Ospan batyrdy bizdiń elge qaraǵanda shet elder, amerıkandyqtar kóp zerttegen eken, aqparattyń bári sol jaqtan kelip jatyr. Ospan batyrdyń batyrlyǵy óz elin, jerin súıgendiginde. Keńes ókimeti kezinde Ospan batyr mekendegen jerden zavodtar ashyp ýran tasmaldamaqshy bolǵan, sol kezde batyr soǵan kedergi bolǵan eken. Sony men óz shyǵarmamda sıpattaǵym keldi, kóptegen foto materıaldar qaradym. Óz jumysymnyń atyn sońynda «Aqyrǵy dem» dep qoıdym, eńbegimde Ospan batyrdyń sońǵy sáti beınelengen. Keýdesinde Ospan batyr degen jazýy bar, ary jaǵynda ıadrolyq qarýdyń jarylyp jatqany jeri sýrettelgen. Kartına salý barysynda Ospan batyrdyń rýlastarymen pikirlesip biraz aqparattar jınadym, aqyrynda barlyǵyn jınastyryp osy sýretti salyp shyqtym.
- Men Ospan batyr atamyzdyń halyqaralyq kórmesine “Ospan batyr” degen kartınamdy ákelip otyrmyn. Jarkentte turam, sol jaqta shyǵarmashylyqpen aınalysam. Shyǵarmalarymnyń kóbi osy tarıhı taqyryptar. Ospan batyr týraly kóp aqparat bolǵan joq, keıingi 4-5 jyldyń ishinde ǵana ol adam jaıly estı bastadyq. Sońǵy jyldary osy málimetter ashyla bastaǵan soń sony paıdalana otyryp Ospan batyrdyń Altaı taýynyń etegindegi úlken bir asýda qolynda dúrbisi, basynda úkili tymaǵy bar alysqa kóz tigip qarap turǵan bir mezetin kórsettim.
- Bul kórme qazaq beıneleý óneriniń jańa belesin aıqyndaıtyn, soǵan talaptanǵan «Turan qazaq sýretshiler konsolıdaııasy» atty qoǵamdyq uıymnyń eńbeginiń kórinisi. Ospan batyr kórmesi qazaq halqynyń táýelsizdiginiń arqasynda bolyp jatqan shara, buny memlekettigimizdiń bir belesi dep esepteý kerek. Qatysýshylar sany kóp, túrli jaqtan kelip qatysyp jatyr. Bul kórme bolashaqta da jalǵasyn tabary sózsiz.
- Kórme qazaq eliniń ótken ǵasyrdaǵy juldyzy Ospan batyr Silámulyna arnalýda. Jastarǵa tárbıe bolsyn, eldi, jerdi qorǵaǵan kim ekenin bilsin degen nıetpen uıymdastyrylyp otyr bul shara. Kartınalardan babamyzdyń bet-beınesin, qarý-jaraq, atyn kórip qýanyp jatyrmyz. Mektep tárbıesinde de bul tulǵalardyń bolǵany jaıly engizsin, qazaq qaıdan el bolǵanyn bilsin. El bolýymyz úshin rýhanı jańǵyrýymyz kerek, qan qozǵalyp, júrek oıaný kerek. Sol týrada bul kórme óte jaqsy uıymdastyryldy dep oılaımyn.
