"Genderlik negizdegi zorlyq-zombylyqqa qarsy belsendi is-qımyldyń 16 kúni" sýret kórmesi

29 qarasha Nur-Sultan qalasy, Respýblıka dańǵ., 33a mekenjaıy boıynsha TSE Art Destination galereıasynda oryn alatyn BUU-nyń «Genderlik negizdegi zorlyq-zombylyqqa qarsy belsendi is-qımyldyń 16 kúni» ǵalamdyq naýqanyna arnalǵan sýret kórmesi ashyldy.

Bul is-sharany Qazaqstandaǵy BUU Agenttikteri TSE Art Destination-men birlese otyryp uıymdastyrǵan.
«Genderlik zorlyq-zombylyqqa qarsy 16 kúndik belsendi is-áreketter» respýblıkalyq akııasy bastaldy. Áıel quqyǵyn qorǵaıtyn shara 10 jeltoqsanǵa deıin jalǵasady.

Halyqaralyq genderlik zorlyq-zombylyqqa qarsy kúres kúnine oraı bul shara elimizde jyl saıyn atap ótiledi. 16 kúndik akııa ba­rysynda Qazaqstannyń 17 orta­lyq aımaǵynda jergilikti bılik organ­darynyń qoldaýy­men áıelderge qatys­ty zorlyq-zombylyqty joıýǵa ar­nalǵan fleshmobtar men pikirta­las­tyq sessııalar ótedi. Shara ba­rysynda belsendiler men quqyq qor­ǵaýshylar zorlyq-zombylyqtan zardap shekken áıelderdiń janaıqaıyn tyńdap, olardyń quqyqtyq bilimin arttyrýǵa kómektesedi.

«Áıelder men qyzdarǵa qarsy zor­lyq – bul jahandyq indet. Barsha áıelder men qyzdardy qorlaý – árbir qoǵamǵa túsken tańba. Bul kez kelgen qoǵam úshin ınklıýzıvti, ádi­letti jáne turaqty damýǵa jol bermeıtin úlken kedergi. Genderlik zorlyq-zombylyqqa qarsy 16 kún­dik belsendi is-sharalar ótkizý arqy­ly biz áıelder men qyzdardyń qu­qyǵyn qorǵap, olarǵa degen qurmetti arttyrǵymyz keledi. Erler men áıel­derdiń teń quqyly ekenin kórsetip, negizgi quqyqtarynyń saqta­lýyn qamtamasyz etsek deımiz», dedi BUU bas dırektory Antonıý Gýterrısh óziniń Halyqaralyq áıelderge qatysty zorlyq-zombylyqqa qarsy kúres kúnine oraı joldaýynda.

Áıelder quqyǵyn alǵa tartatyn shara ár elde ártúrli úndeý­men belgili. Sońǵy jyldary #MeToo, #NeMolchı, #TimesUp syndy kóptegen ózge de qozǵa­lys­tar dúnıe júzi boıynsha áıel teńdi­gin qorǵaý maqsatynda álemdik deń­geıde uıymdastyrylyp keledi. Al bizdiń elimizde bul shara #Meni Es­tińiz­der: áıelderge qatysty zor­lyq-zombylyqty joıaıyq degen taqy­ryppen qoǵamǵa úndeý salady.

«Áıelderge qatysty zorlyq-zombylyqtyń naqty aýqy­my bizge áli de belgisiz. Kóp áıel turmystyq kıkiljińderdi ishte saqtaıdy. Óz qıyndaqtaryn aınalasyndaǵy adamdarǵa aıtýǵa qorqady. Bir jaǵynan olardyń boıynda senimsizdik kóbirek, olar qylmyskerdi jarııa etýden uıalady. Zorlyq-zombylyqtyń mıllıondaǵan qurbany shyndyqty jasyryp keledi. Áıelderdiń ári qaraı da jábir kórýine jol berilmeýi tıis», dedi «BUU-áıelder» qurylymynyń atqarýshy dırektory Fýmzıle Mlambo-Ngkýka.

Qazaqstanda júrgizilgen statıs­tıka derekteri boıynsha, 2017 jyly Qazaqstanda jasalǵan qylmystyń kóbi áıelderdiń zorlyq kórýine qatysty bolǵan. Onyń ishinde 83% qylmys seksýal sıpattaǵy zorlyq is-árekettermen baılanysty bolǵandyǵy kórsetilgen. Sondaı-aq kóptegen áıelder ómir boıy óz seriginiń tarapynan fızıkalyq, seksýal jáne psıhologııalyq zorlyq-zombylyq kórip kelgen.