Jobanyń maqsaty – Qazaqstanda muqııat saqtalyp, mýzeı baılyǵynyń ajyramas bóligin aınalǵan, Táýelsizdikke deıingi ótken ǵasyr kezeńindegi armıan beıneleý óneri murasynyń bir bóligin jurshylyq nazaryna usyný.
«Meniń Armenııam» kórmesi armıan sýretshileriniń klassıkadan qazirgi zamanǵa deıingi túrli tarıhı kezeńdi kórsetetin týyndylarynyń basyn biriktirdi. Olardyń kópshiligi óz elderinen tys jerlerde keńinen tanymal.
Óziniń shyǵarmashylyǵyn teńizdegi tabıǵat apattarynyń búkil emoııalyq kórinisterin beıneleýge arnaǵan, shyqqan tegi armıan, marınıst-sýretshi Ivan Aıvazovskııdiń dańqy álemdik deńgeıge jetti. Vardges Sýrenıan – óz shyǵarmashylyǵynda Batys Eýropa, orys jáne ulttyq kórkemsýret mektepteriniń dástúrlerin biriktirgen armıan keskindemesindegi tarıhı janrdyń negizin salǵan sýretshi. Kóp adamdarda Armenııa týraly uǵym Martıros Sarıannyń týyndylarynyń áserimen qalyptasty. Ol óziniń kenepterinde birneshe ondaǵan jyldarǵa qaǵıdadaı bolǵan eliniń tanymal beınesin jasap shyǵardy. Onyń keskindemesiniń syrtqy dekoratıvtiliginiń astarynda qashan da qubylystyń mánin nemese adam obrazyn tereń túsiný bar. Akop Akopıan, kerisinshe, óz Otanyn tabıǵatynyń qatańdyǵyn bildiretin qatań grafıkalyq formalardan, ustamdy tústik úılesimderden kóretin. Bitimi bólek kórnekti armıan sýretshi áıelderiniń biri Marıam Aslamazıan natıýrmorttaryn talǵammen, beıneli etip, batyl jaǵyndylarmen jazdy. Armıan óneriniń klassıgi Aleksandr Bajbeýk-Melıkıannyń qyzy Lavınııa Bajbeýk-Melıkıan armıan sharýa áıelderiniń erekshe taza júrekti jáne meıirimge toly obrazdaryn somdady.
1970-1980-jyldardaǵy sýretshiler zaman máselelerine óz kózqarastaryn bekitti. Osy kezdegi óner stıl birliginiń joqtyǵymen, sulýlyq jaıly oıdyń san alýandyǵymen, halyqtyq sana-sezimniń rýhanı-estetıkalyq qundylyqtaryna tereńinen úńiliýimen, dástúrli qol ónerge áýestigimen sıpattalady. Sıýjettiń álýmettik shıelenisten ketýi baıqalady. Ekinshi jaǵynan, álemdik mádenı murany uǵyný proesi júrip jatady. Óner fılosofııalyq parasatqa ıe bola bastaıdy. Tujyrymdamanyń osy salasynda Sarkıs Mýradıan, Grıgor Agasıan, Edmond Zakarıandar qalam tartyp, týyndylaryn jazdy.
Shaǵyn bolǵanymen, jarny men shyǵarmashylyq tulǵalyǵy jaǵynan, sıýjettik jáne kolorıstik sheshimi boıynsha san alýan kórme shaǵyn ekspozıııalyq keńistikte Armenııanyń kóp qyrly beınesin jasaıdy, osy eldiń tabıǵatynyń qaıtalanbas sulýlyǵyn, armıan halqynyń eńbeksúıgishtigi men rýhanı qasıetin, armıan sýretshileriniń halyq dástúrlerine beriktigi men búgingi kúngi jańashyldyq ıdeıalarǵa ashyqtyǵyn kórsetedi.
Galına Syrlybaeva
kórme jetekshisi