Svetlana Kóbjanova
ónertaný kandıdaty
1960-1970-shi jyldar – Qazaqstan óneriniń damýyndaǵy eń ekpindi kezeńderdiń biri. Eldiń qoǵamdyq ahýaly shyǵarmashylyq atmosferasyna tikeleı yqpal etti: úırenshikti qaǵıdalar shuǵyl ózgeredi jáne basqa basymdyqtardy izdeý talaptary paıda bolady. S. Aıtbaev adamgershilik ósý máseleleri, jeke tulǵanyń áleýetin ashý, ulttyq ózin-ózi tanýdy sanaly izdestirý jáne shyǵarmashylyq qajyrlylyqty yrshyqtaýǵa negiz bolatyn qazaqstandyq sýretshilerdiń jańa urpaǵynyń Kóshbasshysy boldy. Ol tek kózqarastarynyń keńdigimen ǵana emes, jańa beıneli til izdeýde de batyldyqqa ıe boldy.
Jeke qubylystardy jan-jaqty kózqaraspen qaraýǵa degen umtylysy S. Aıtbaevty kýbızmge bet burǵyzady − «Túski as. Brıgada jınalysy» (1972), «Ákemniń portreti» (1974), mıýralısterdiń monýmentalızmine «Baqyt» (1966), shyǵys keskindemesine − «Qonaq keldi» (1969). Oqıǵalardan nemese modelderden alǵan jeke áserleri formaldy elementterdi zertteýge jáne izdeýge sebep bolǵan tutas baısaldy plastıkalyq sheshimderge aınaldy. Aıta ketý kerek, S. Aıtbaev óz shyǵarmashylyǵynda dástúrli halyq mádenıetine negizdelgen ózindik sheshimderdi taba bildi. HH ǵasyrdaǵy ónerdiń mánerli emoıonaldy-dınamıkalyq tili, beıneleme-metaforalyq mániniń oılary ulttyq mádenıettiń qaınar kózin uǵynýǵa negiz boldy jáne sýretshiniń alǵashqy jumystarynda onyń boıaý sheshimderiniń tereń dástúri aıqyn seziledi.
S.Aıtbaev keskindemeniń plastıkalyq múmkindikterin baıytyp, jazýdyń jeke mánerin kúsheıtti, ondaǵy shyǵarmalardyń kóńil-kúıi tústik kereǵarlar men ekpindi oryndalýmen jasady.
O.Súleımenovtiń «Qysh kitap» (1970), «Nurly túnder» (1972), «Qazaq halyq ertegileri» (1971) óleńderiniń taqyryptary boıynsha grafıkalyq ıllıýstraııalarda S.Aıtbaev ádebı mazmunǵa plastıkalyq sáıkestikterdi izdedi, tájirıbe jasady.
Ekspozıııada usynylǵan «Qazaqtardyń áni» (1980-1981) toptamasynyń oforttary árbir paraqtyń batyl sheshimi, naqty keńistiktik zertteýi men kólemdi úlgileýimen erekshelenedi.
Salıhıtdın Aıtbaev óziniń shyǵarmashylyǵynda sıpattamadan, buldyr oıdan arylyp, sýretshiniń ishki «Menine» ózindik ený jolyn ashty, ony ulttyq tamyrlarymen baılanystyryp zamanaýı ónerdiń tájirıbesin qoldanyp, shyndyqty kóshirýden bas tartyp óz álemin jasady.
