11 jyl aralyǵynda qanshama jetistikterge jetken (Qazaqstannyń halyq artisi R.Seıtmetovtyń 80 jyldyǵyna arnalǵan Qazaqstan drama teatrlarynyń XXVI Respýblıkalyq festıvalinde «Jibek» qoıylymymen Gran-prı ıelenedi. «Asaýǵa tusaý» komedııasy úshin teatrdyń kórkemdik jetekshisi, ári bas rejısseri Nurqanat Jaqypbaı «Úzdik rejısser» ataǵyn alǵan bolatyn) teatrdyń akterleri talantty jastardan quralǵan. Sol daryndy jastar arasynda óziniń erekshe plastıkasymen, akterlik sheberligimen, eńbekqorlyǵy, rólge degen joǵary izdenimpazdyǵymen tanylyp kele jatqan jas talant – Shehnaza Qyzyhanova.
Ol 1994 jyly Almaty qalasynda dúnıege kelgen. Ata-anasy áli oqýyn bitirmegen stýdentter bolǵandyqtan, naǵashy atasynyń qolynda ósip, qazaqy tárbıe alady. Otbasynyń tuńǵysh erke qyzy bolǵan Shehnaza Qyzyhanova balalyq shaǵy Qyzylorda men Almaty qalalaryna kezek qatynaýmen erekshe esinde qalǵanyn aıtady. Týǵan jeri ásem qala Almaty bolǵanymen, ózin Qyzylordanyń qyzymyn dep sanaıtyn ol orta mekteptiń 9 shy synybyn bitirgennen keıin, arman qýyp Almatyǵa keledi. Bala kezinen óner jolyna ańsary aýǵan jas túlek T.Júrgenov atyndaǵy qazaq ulttyq óner kolledjine emtıhan tapsyryp, birden oqýǵa qabyldanady.
Kezinde óner jolynanda bolsyn dep sol jyldardaǵy áıgili «Azııa daýysy» jobasynyń qatysýshysy, ózbekstandyq ánshi Shehnaza Shedýmerdiń esimin óz nemeresine qoıǵan atasy mamandyq tańdaý kezinde óner jolyn qup kórmeıdi. Anasy da qyz balasy úshin aýyr mamandyq ekenin, ol salada jol kórseter adam joq, eń durysy dáriger mamandyǵyn tańdaýyn talap etedi. Alaıda teatr artısi bolsam degen bala armany oǵan otbasyn kóndirip, jaqyndarynyń aq batasymen óner atty úlken muhıtqa súńgýine sebepshi bolady.
2012 jyly Jastar teatry Almatyǵa gastroldik saparmen barǵanda, teatrdyń irge tasyn qalaǵan altyn quram artısteri ishinde: Dáýren Sergazın, Ádil Ahmetov, Aınýr Rahıpova syndy tanymal teatr jáne kıno artısteriniń ónerlerine ishteı ǵashyq bolyp, olardyń sahnadaǵy oıyndaryna parodııa jasap teatrǵa degen qyzyǵýshylyǵy kúnnen kúnge arta beredi.
Kolledj dekany Gúldana Saparǵalıeva bastaǵan Esim Júkenuly, Gýlvıra Saımasaeva, Gúlbaný Baızakova, belgili rejısser Gýlnar Amanjanova syndy pedagogtardan tálim alyp, akademııaǵa kelgen soń Nurqanat aǵa bastaǵan myqty ustazdardyń sheberlik sabaqtaryn alyp, óz-ózin sahnaǵa beıimdeıdi. Kolledj bitirgennen keıin jas mamandardyń árqaısysy óz armandarymen jan-jaqqa ketpek bolady, biri Moskva, biri shetel dep júrgende Shehnaza Qyzyhanova T.Júrgenov atyndaǵy Qazaq ulttyq óner akademııasyna oqýǵa túsýdi, basqa emes tek qana Nurqanat Jaqypbaı sheberhanasynda dáris alýdy qatty armandaıdy. Alaıda, sol ýaqyttarda drama teatr artısteri mamandyǵynyń 2 kýrs oqıtyn stýdentteri bar bul kisiniń taǵy bir júkteme alýy múmkin emes jaǵdaı edi.
2015 jyly Óner akademııasy rektorynyń buıryǵymen jańa mamandyq ashylyp, jetekshi retinde Nurǵanat Jaqypbaıdy taǵaıyndaıdy. Osylaısha professor, teatr rejısseri Nurqanat Jaqypbaı eki kýrsty qatar alyp júrip, ózi negizin qalaǵan Jastar teatryna talantty ónerpazdardy jınaı bastaıdy. Shehnaza, 3-shi kýrsqa ótip, «Jastar teatrynda jumys jasaı alamyn ba?» degen oımen júrgen kezinde ustazdary Tatarstanda ótetin festıvalge qatysatyn Jastar teatrymen birge bir sahnada óner kórsetetinderin aıtady. Oqýlaryn bitirmegen stýdentter úshin úlken sahnada kezinde ózderi armandaǵan kásibı óner adamdarymen bir qoıylymda oınaý úlken jetistik edi. Shehnaza Qyzyhanovanyń Jastar teatryna jumysqa kelýine de osy jaǵdaı sebepker bolyp, bir toptaǵy 15 stýdent birden jumysqa qabyldanady.
Osylaısha Respýblıkalyq deńgeıdegi úlken teatr ujymyna qosylǵan Shehnaza Qyzyhanova óz armanyna qol jetkizedi. Teatr repertýaryndaǵy kóptegen spektaklderde kópshilik sahnada oınaı júrip, óziniń erekshe plastıkasy, áýezdi únimen kórermenderdi baýrap aldy. Óner jolyndaǵy aýyz toltyryp aıtarlyqtaı úlken róli «Rýhanı jańǵyrý» aıasynda Astananyń 20 jyldyǵyna oraı aǵymdaǵy jyldyń sáýir aıynda jańasha baǵytta usynylǵan Ǵabıt Músirepovtiń «Qyz Jibek» mıýzıklindegi Dúrııa róli. Bul shyǵarmany rejısser osydan birneshe jyl buryn T.Júrgenov atyndaǵy qazaq ulttyq óner akademııasyndaǵy óziniń sheberhanasyndaǵy stýdentterge dıplomdyq jumys retinde bergen. Keıinnen mıýzıkldi jetildiredi, alaıda premerasy belgili sebeptermen shegerilip kelgen bolatyn. Mıýzıklde Tólegenniń ákesi Bazarbaı men anasy Qamqa, jyrdaǵy ózge de birqatar úırenshikti keıipkerler joq. Oqıǵa naqty Meıirǵat Amangeldın men Nazerke Serikbolova somdaǵan Tólegen jáne Jibektiń aınalasynda órbıdi. Bas keıipkerlermen qatar Bekejan men Shege jáne Jibektiń qurbysy Dúrııa sııaqty jastardy ǵana qatystyrady. Bas-aıaǵy osy 4-5 keıipker shyǵarmanyń júgin kóterdi.
Jalpy «Qyz Jibek» spektakliniń basqa teatr qoıylymdarynan ereksheligi týraly aıtar bolsaq, tabıǵatynan izdenimpaz rejısser bul qoıylymyna da sulýlyq pen tazalyqty negizgi tirek etken. Ǵasyrdy ǵasyrǵa jalǵaǵan jaýhar jyrdyń Jastar teatry sahnasynda jandaný men til qatý ádisi de, «sóıleý» qalyby da ózgeshe. Evgenıı Brýsılovskııdiń zamanaýı únde jańasha óńdelgen klassıkalyq mýzykasy kórermenin formalyq, ıdeıalyq hám kórkemdik ereksheligimen baýraıdy. Qazaqtyń baıyrǵy salty – bastańǵy stılinde órbıtin mıýzıklde negizinen jastardyń syry men muńy, armany men muraty, eń bastysy, kirshiksiz mahabbaty alǵa shyǵady. Ǵajaıyp mýzyka tili arqyly sezim kúıin sherter qoıylym kórermenin beı-jaı qaldyrmaıdy. Jibek rólindegi – Nazerke Serikbolova, Tólegen – Meıirǵat Amangeldın, Dúrııa – Shehnaza Qyzyhanova, Bekejan – Bekjan Kerimbaev, Shege – Nurlybek Tólegenniń vokaldyq múmkindigi teatr súıer qaýymǵa esten ketpes áser syılady.
Aktrısa osy spektaklde basqa emes, dál osy Dúrııa róline bekitiletinin ishteı sezgen eken. Sebebi, ýnıversıtet qabyrǵasyna júrgende ustazy N.Jaqypbaı «Sen Dúrııa bolasyń!», - dep kesip aıtqan eken. Álbette, árbir óner adamynyń qalaıtyny basty ról ǵoı, biraq Jastar teatrynyń sahnalaýyndaǵy «Qyz Jibek» joǵaryda aıtyp ketkenimizdeı múldem basqasha formatta. Spektakldegi negizgi keıipker etip Shehnaza Qyzyhanovanyń keıipkeri – Dúrııa etip alynǵan. Shymyldyq ashylǵannan fınalǵa deıin oqıǵanyń órbýine at salysyp, ár mızansenanyń basy-qasynda bolady. Aktrısa úshin bul róldi keskindeý ońaıǵa soqpaıdy. Birinshiden, joǵary deńgeıdegi vokaldyq daıyndyq. Ekinshiden, plastıka, Úshinshiden, shynaıy oıyn men artıstiń ishki organıkasy sııaqty bir qatar aýyr daıyndyq kezeńderinen ótip, janashyr qurby ári qyzýqandy Dúrııa rólin jaqsy beınelep shyǵady.
Aǵymdaǵy jyldyń tamyz aıynda Mádenıet jýrnalyna shyqqan teatr synshysy Nartaı Eskendırovtyń zertteý-maqalasynda Shehnaza týraly: «Qoıylymda Qyz Jibekten buryn Dúrııanyń – Shehnaza Qyzyhanovanyń beınesi birinshi orynǵa shyǵyp ketken. Aktrısa ár mızansenamen naqty jumys jasaǵanymen qatar, sózderi anyq ári qoıylym barysynda keıipkeriniń ósý evolıýııasy aıqyn kórinedi. Ol jastar oıynyn ázil-qaljyńymen qyzdyryp, kóńilderin kóteredi. Dúrııa Bekejannyń daýylpazyn ázil oıyny arqyly aldap, ózine alyp alatyn mızansenalary arqyly Bekejannyń ańǵal ekenin baıqatady. Dúrııa spektakldiń basynan aıaǵyna deıin Jibektiń jan dúnıesin jaqsy túsingendikten oǵan jany ashıdy. Ol naǵyz dostyń qandaı bolýy kerek ekenin kórsetken. Óskeleń urpaqqa: «Jan dostar qandaı bolýy kerek?» degen suraǵyna jaýap alady. Onyń akterlik oıyny kórkem turǵyda jan-jaqty ashylǵan ári qımyl-qozǵalysy shıraq. Sh.Qyzyhanova bolashaǵynan úlken úmit kúttiretin daryndy aktrısa» dep baǵa bergen bolatyn.
Shehnaza Qyzyhanova úshin kishkentaı ról degen joq. Berilgen róldi barynsha izdený – onyń artıstik óneriniń ereksheligi der bolsaq, kópshilik sahnadaǵy shaǵyn rólderinen sátti beıne jasaýdaǵy sheberligi – onyń ózge óner ıelerinen artyqshylyǵy. Keıbir aktrısalar mán bere bermeıtin sahnalyq, kózge kórine bermeıtin shtrıhterdi taýyp alyp, óz keıipkerlerine úılesimdi paıdalaný osy shyǵarmashylyq adamynyń boıynan tabylyp jatady. Teatr repertýarynda ol oınaǵan basty rólder az degenmen, aýqymdy sahna rekvızıtterimen, qazaqy kolorıtke baı kostıýmderimen erekshe atmosfera týǵyzatyn «Nartáýekel» qaharmandyq dramasyndaǵy Topyshtyń jas kezin sýretteıtin rólde oınaýy rejısser tarapynan jas aktrısaǵa arnalǵan basty rólderdiń aldaǵy ýaqytta kóp bolatynyn bildirse kerek. Sebebi, osy «Nartáýekel» dramasyndaǵy óner kórsetetin Topyshtyń (Aınýr Rahıpova) jas kezin keskindeýi jas aktrısa úshin úlken jetistik.
Teatr salasynda ázirge óz bıiginde baǵalanyp kele jatqan jas aktrısanyń óneri tek sahnamen shektelmeıdi. Sheteldik kınolar men mashaqaty mol mýltfılmderdi qazaq tilinde sóıletýde Shehnaza Qyzyhanovanyń atqaryp júrgen eńbegi zor. Keıipkerimen birge kúlip, birge jylap júrip daýysyn san túrli ózgertip jumys jasaıtyn dýblıaj atty mehnaty mol salanyń mamandarynyń biri bolyp júrgenine birneshe jyldyń júzi boldy.
Shehnaza Qyzyhanova áıgili «Disney», «Marvel»kınostýdııalary túsirgen bir qatar týyndylar qazaq tiline aýdarylǵanda basty róldegi keıipkerlerge óz daýysyn bergen. Birine kastıng arqyly ótse, endi birde dýblıaj rejısserleri ózderi shaqyrǵan. Bárimizge tanymal «Dısneı» stýdııasy túsirgen «Kúlsheqyz» ertegisi – onyń dýblıaj salasynda jasaǵan alǵashqy qadamy. Meredıt Kvılldi qazaqsha sóıletý arqyly «Galaktıka saqshylary 2» týyndysynda eńbek etti. Tımýr Bekmambetovtyń «Vremıa pervyh»/«Alǵashqylar dáýiri» fılmi men 2016 jyly fılm prokatqa shyqqan «Moana» mýltfılminde de tabysty jumys jasaıdy.
Qansha janyna jaqyny, jandy óner «teatr» degenmen de, akterdi qalyń kórermenge tanystyrýshy da, tarıhqa máńgilik qaldyrýshy – taspa óneri. Shehnaza Qyzyhanovanyń kıno álemine áli joly túspedi, sebep – rejısserler tarapynan laıyqty rólge usynystyń joǵynda. Aktrısanyń armandaıtyn rólderi – áıgili qazaq qyzdary Mánshúk pen Álııanyń beınelerin keskindeý.
Artıstiń shyǵarmashylyq kelbeti onyń basty ne qosalqy róldi beıneleýimen nemese olardyń sanymen baǵalanbaıdy. Kerisinshe sol rólderdiń kesektigimen daralanbaq. Qıly joly kóp komedııa jáne drama janryna atyn qaldyrý kez kelgen sahna adamynyń mańdaıyna jazylmaǵan baqyt ispettes. Qazaq teatrynyń damýyna úles qosqan talantty aktrısalarymyzǵa Rymkesh Omarhanova, Gúlnar Jaqypova, Gúljan Áspetova syndy sýretkerler qatarynan oryn teber Shehnaza Qyzyhanovaǵa buıyrǵan rólderdiń sany men qosa ereksheligi de óse bermek.