Andreı Kopchak – Ýkraınanyń segiz qyrly, bir syrly zamanaýı sýretshisi. Ol – grafık, keskindemeshi ári ıllıýstrator. Onyń shyǵarmashylyǵy taqyryby jaǵynan ár alýan – onda natıýrmort ta, peızaj da, sıýjetsiz kompozıııalar da bar. Avtor qashan da «óz sulýlyǵyn», «óz tilin» izdeý ústinde júredi.

Sýretshi – ýkraın keskindemeshileri áýletiniń ókili. Lvov oblysynyń Trýskave qalasynda qylqalam sheberleri Iýrıı jáne Vera Kopchaktardyń otbasynda dúnıege keldi. Ata-anasynyń shyǵarmashylyq qyzmeti, olardyń aınalasy ónerdegi jolyn endi bastaǵan avtordyń jeke tulǵasynyń qalyptasýyna yqpalyn tıgizgeni sózsiz.

Qazir Andreı Kopchak keskindemeshi retinde belgili, alaıda ol sýretshilikti grafıkadan bastady. 1999 jyly Kıevtegi «Grıfon» galereıasynda «Qara-aq oıyn» atty alǵashqy jeke grafıkalyq kórmesi ótti. 2001 jyly ol Sambor pedagogıkalyq kolledjiniń beıneleý, sándik-qoldanbaly óner jáne dızaın bólimine oqýǵa tústi. Oqyp júrgen kezde L.Rondıaktyń «Men óz minez-qulqymdy ózim quramyn», «Men – sizdiń balańyzbyn» degen eki kitabyn bezendirdi. 2005 jyly Fedorov atyndaǵy Ýkraın Baspa akademııasynda kitap grafıkasy fakýltetinde oqýyn odan ári jalǵastyrdy. Professor V.Ovchınnıkovtiń sheberhanasynda oqyp-úırengenderi onyń grafıka óneriniń qyr-syryn jetik bilýge alyp barǵan baspaldaqtarynyń biri boldy. Ustazynan qýat alǵan Andreı ofort tehnıkasynda ekslıbrıster toptamasyn jasady. Grafıkanyń mánerli erekshelikterin oqyp-úırengen ol óz oı órisin keńeıtip, keskindemedegi óz jolyn tabýǵa barynsha erekshe yntamen kirisedi. Ónerdegi kolorıstik sazda kórkemdiktiń ǵalamat kúshi baryn túsinedi.

«Jarqyn ári ekspressıvti, abstraktyly ári naqty, osyndaı da ár túrli», – deıdi zamandastary onyń jumystary jaıly. Andreı Kopchak – tús sezimin ıgergen sýretshi, palıtramen batyl jumys isteıdi, kartınalary da kóp boıaýly. Olar kolorıtke toly, kúrdeli. Sýretshiniń keskindemesi erkin, qulashyn keń sermeıdi. Onyń kartınalaryna qarap otyryp, obrazdar jeńil, óz betinshe jazylǵan degen qorytyndyǵa kelesiz. Avtordyń shyǵarmashylyǵy asyqpaı, oımen qaraýdy kerek etedi, sonda onyń keskindeme álemi men tolyqqandy obrazdyq júıesi túsinikti bola túsedi. Sýretshi óz kartınalaryn emoııamen, túısik pen dál eseptiń eń ushar basynda turyp, tústik shıyrshyqtar men ýaqyt shıyrshyǵyn oısyz aınaldyryp jazady. Keshegi kúnde de, búgingi kúndi de sýretshi ózine keıipker etip alǵan. Onyń shyǵarmashylyǵynyń negizgi sıpattary – ashyq, tipti birkelki qoıý qanyq tústi ilip alyp, mastıhınmen silteı jazý. Eń bastysy – tabıǵılyq, ádeıi jasamaýshylyq, tústi batyl seziný.

Sýretshiniń erterektegi jumystary – «Qarsy turý», «Áıel», «Qos mándilik» túske meılinshe sazdy. Olarda kórkemdik quraldar men obrazdarǵa degen izdenis kenetten bitip qalǵandaı jeńil óte shyǵady. Sýretshi óz týyndylary arqyly qorshaǵan ortaǵa baılanysty oılar men sezimderdi, ómir men ólim týraly, ótken ómir jaıly, bolmystyń máni týraly tolǵamdardy ashady. Onyń tarıhy – ónerdegi zamanaýı úrdisterdiń kómegimen aldynda bolyp ótken tájirıbelerdi qaıta elekten ótkizý.

Andreıdiń shyǵarmashylyǵy arqyly ótken keıipkerlerdiń jınaqtama obrazdary berilgen portretter toptamasy bir tóbe. «Tolǵanys», «Ýaqyt», «Asý» - tarıh pen ádebıettiń kóptegen belgili keıipkerleriniń qyrlaryn ashýǵa bolatyn portretter. Olar syrttaı baqylaýshy, ýaqytpen, ózimen tynysh «kúres ústinde». Sýretshi tústiń jandy oıynyń kómegimen adam sanasyn beıneleıdi. Kartınadaǵy kompozıııalar kórermenge meılinshe jaqyn kóp elementten quralǵan. Keńistik «Mereke» toptamasyndaǵy «Kolıada», «Qonaqta» kartınalaryndaǵydaı toptalyp qalǵandaı bolady da, salmaqty ári mańyzdy bola túsedi. Eseptelgen fragmenttiktiń nátıjesinde kórermenniń nazary avtor úshin eń mańyzdy jerge shoǵyrlanǵan.

Sýretshi túrli baǵytta sheberlikpen jumys isteıdi, óz naqyshyn, óz ekpinin izdeıdi. 20 ǵasyrdyń bas kezindegi tásilder men mádenı muraǵa bet burý – osynyń aıǵaǵy. Zertteı otyryp, óz tájirıbesinde ony óz yńǵaıyna alyp keledi.

Halyqtyń ǵasyrlar boıy jıǵan aqıqat ári ǵıbratty, ǵajap ári fantastıkalyq ótkenine moıyn burýy – sýretshi úshin shabyttyń sarqylmas kózi. «Tún», «Qupııa oryn», «Bıde» kartınalarynda biz folklorlyq motıvterdi kóremiz, halyq shyǵarmashylyǵyna tán kolorıttiń ashyqtyǵy, kórý beınesiniń qanyq mazmuny, jalpylaý - osynyń nátıjesi.

Andreı Kopchaktyń týyndylary kóbinese kartınadan kartınaǵa ótken saıyn onyń fılosofııalyq izdenisteriniń negizgi baǵytyn ashatyn sımvoldarǵa toly, ol sımvoldar ̶ esik, baspaldaq, qus. Mysaly, esikti keshe men búginniń, dúnıe men rýhtyń keńistigin bólip turatyn syzyq, ýaqyt portaly dersiz.

Sýretshi allegorııaǵa júginedi. Onyń «Jer» kartınasy - basty keıipkeri qoıma retinde alynǵan tostaǵan - rýhanııat pen tanymnyń, ashylý men jetilýdiń sımvoly. Hrıstıan ıkonografııasynda ol nanym-senimniń uly sımvoly.

Avtor óziniń shyǵarmashylyǵynda shyǵarmalarynyń kópshiliginde kózge túsetin qustyń beınesin damytady. Bul - rýhanı jáne dúnıelik erkindiktiń kóp mándi fılosofııalyq obrazy. Allegorııalyq maǵynada perishtege aınalǵan jan degendi bildiredi. Injildiń túsindirmesi boıynsha Kógershin - Qasıetti rýh. Qustarda adamzattyq jáne ǵaryshtyq bastaý bir mezgilde birikken - olardyń jeńildigimen jáne shapshańdyǵymen, erkin qalyqtaýymen, aspanǵa jete alatyn múmkindigimen ólshengen sımvolızm. Mıfologııada jaratylystyń bastaý alǵan tusy aǵashtyń sımvolynyń da mańyzy zor. Ol úsh álemniń ara qatynasyn belgileıdi. Aǵashtyń obrazy - asýdan asyp, joǵary órleýge bolatyn joldyń sımvoly. Avtordyń barlyq sımvoldary ózara baılanysty: aǵashtyń ushar basynda qustar uıa salady.

Sýretshi túısiktik deńgeıde materııanyń reńktik terbelisin ustap alǵandaı qorshaǵan ortany túske jaıyp sala otyryp, kartınalaryn jazady. Týyndylarynyń kolorıti kútpegen úılesimmen, ashyqtyqpen, qanyqtyqpen, kóbinese qarama-qarsylyqpen qurylǵan. Avtor belsendi, júrdek boıaýlarmen túısikpen tanylatyn formalardy salady. Oǵan álem týraly óziniń túsinigimen, onyń álemin meken etken obrazdarymen bólisken mańyzdy. Sýretshi kórermenge qazir ótip bara jatqan, biraq sol ýaqytta, baıaǵyda bir kúni bolǵan óz tarıhyn baıandaıdy jáne kórermen onyń oıdan shyǵarylǵan álemine senedi.

Andreı Kopchaktyń shyǵarmashylyǵy Ýkraınanyń baı halyqtyq ónerimen tyǵyz baılanysty bolǵandyqtan, onyń tásili ózinshe jol tapqan.

Andreı Kopchak – talantty grafık. Onyń kólemi shaǵyn paraqtary týshpen oryndalǵandyqtan, obrazdarǵa máner beretin qara men aqtyń aıqyn qarama-qarsylyǵyna jetkizgen. Ol grafıkada «Áınek qabatynyń ar jaǵyndaǵy sheksizdikte» kóretinimizdeı, syzyq, daq sııaqty túrli kórkemdeý tásilderin qoldanady. Nemese, «Sheksizdik» dep atalatyn basqa paraǵynda qysqa syzyqtar men núkteler jelisin paıdalanǵan, sóıtip paraq seldir órnekti bolyp shyqqan, kompozıııa men kólem paıda bolǵan, sonymen birge keńistik te bos qalmaı, toltyrylǵan.

Qazirgi ýaqytta sýretshi aınaladaǵy qubylmaly faktorlarǵa oı júgirte otyryp, óz sana-seziminiń tanymǵa ótýin qaǵaz betine túsirip úlgerýge, sonymen qatar asyqpaı, ótkenniń konteksinde qazirgini basqasha oı eleginen ótkizýge tyrysady. Sýretshiniń kartınalary - bolmystyń tutas keshenimen baılanysqan túrli qýat kózderinen turatyn keńistik varıaııalarynyń kúrdeli qurylymyn kórermenge kórsetýge jasalǵan talpynys. Ol úshin ýaqyt - joıqyn qubylys.