Otandyq kınoındýstrııaǵa úlesin qosyp qana qoımaı, kassalyq fılm jasaý maqsatynda túsirilgen Qazaqstandyq fılmder qatarynan tabylatyn «Oralman ız Pıtera» atty kınokartınany tamashalaǵan edik. Fılmniń alǵashqy mınýttarynan-aq otyrǵan ornymyzda bıletip jiberdi. Toılarda hıt bolyp júrgen ánderdi estigende qaı qazaqtyń bolmasyn arqasy qozyp keteri anyq. Fılmdegi shıelenistiń bastalǵan tusynda «Bastyq bolamyn» atty serıaldyń sıýjeti esimizge tústi. Eki jaqta da kazınoǵa kirip, jeńil aqshaǵa qunyqqan keıipkerler, bir dókeıdiń quzyrynda bolady. Bir aıyrmashylyǵy, serıalda keıipker aýylǵa barǵan bolsa, al bul fılmde kerisinshe aýyldan qalaǵa jol tartady. Aýyldan kelgen adamdardy áli kúnge dúbára etip kórsetetini qynjyltady. Komedııa janry eken dep osyndaı jaýyr bolǵan eski elementterge nelikten urynamyz... Deı turǵanmen, komedııa janryna tán barlyq derlik zańdylyqtardy saqtaǵan. Qaǵytpa ázil men kamera aldynda ózderin erkin ustaıtyn akterlerdiń oıyny birinshi kezekte. «Bas prodakshnnyń» jetegimen túsirilgen «Výzery» atty sıtkomdaǵy Gabanyń obrazyn bul kınokartınada Tóremurat retinde akter Asan Majıt ekinshi ret ótkize aldy. Olardyń orys tilinde akentpen sóıleýiniń ózi eriksiz ezýge kúlki úıiredi.

Til demekshi, ne oryssha emes, ne ana tilimizde emes eki ortadaǵy «shala qazaqskıı» kınokartına bolyp shyqty dep aıtýymyzǵa ábden bolady. Tipti, keı tustarynda fılmdegi dıalogtar ımprovızaııamen dál sol jerde oılap tabylǵan ba degen oı keledi. Basty keıipkerlerdiń biri Qyrǵyzbaı aıtpaqshy, tildiń «byt-chytyn» shyǵardy.

Fılm keıipkerlerin jasaýda barynsha kúlkili etip jasaǵan. Úsheýiniń tańdalǵan syrtqy faktýrasynan bólek, esimderiniń ózi qyzyq tańdalǵan. Qyrǵyzbaı, Tóremurat, Abzal. Abzal demekshi, negizgi fılmdegi basty keıipker osy. Biraq, ony basty keıipker dep ataý qıyn. Sebebi, munda basym kópshilik akent Abzalǵa da emes, Tóremuratqa da emes, Qyrǵyzbaıǵa berilgen. Fılm ataýy da Peterbýrgtan kóship kelgen Abzalǵa baǵyttalady. Kınokartınany tamashalaý barysynda Abzaldy bir-eki jerinde oralmansyń dep betine basqany bolmasa, taqyrybyn ashatyn basqa element ańǵarmaımyz. Basty taqyryp aqsha jáne mahabbat bolyp ketken. Aqsha sózine kelgende, ákim aýyl apparatýrasyna osynshama aqsha bólmesi anyq dep dóp basyp aıtamyz. Jáne basty keıipkerlerdiń kúndelikti turmys-tirshiligine tek dollarmen eseptesetini, teńgemizdiń birde-bir ret boı kórsetpeýi qyzyǵýshylyq týǵyzdy. Múmkin ol da bir saıasat bolar... Fantastıka janry bolmaǵannan keıin, kórermen nanatyn sıýjettik jeli bolmasa ony ótkizý qıyn. Fılmniń tehnıkalyq sapasyna, dekoraııa men tańdalǵan fondarǵa min taǵa almaımyz. Sózsiz janardy jaýlaıtyn kınokartına. Kassalyq fılm elementteri dep osyny da aıtýymyzǵa bolady. Kósh júre túzeledi demekshi, bir saryndaǵy kınokomedııalardan bir saty joǵary turǵan fılm ekendigin moıyndaı otyryp, osy úshin jumys istegen barlyq jandarǵa shyǵarmashylyq tabys tileımiz.