Qara násildi Amerıkandyqtardyń qazirgi ómirindegi esirtki, gomoseksýalızm, ata-ananyń jaýapkershiligi men tárbıesi, adamnyń tulǵa retinde qalyptasýy, dostyq pen alaýyzdyq sekildi san alýan máseleler - rejısser Barrı Djenkenstiń aldynda kásibı turǵydan tolyqqandy ashylýy úshin kóptegen múmkindikterdi berdi. Biraq, dál osy kınotýyndy óziniń aýyr salmaǵyn kótere almady. Qara násildi getto men gomoseksýaldy kózqarastyń qosyndysy – kem degende, shyǵarmashylyq eksperımentter men oı tolǵaýlar úshin jańa, ári qyzyq alań. Alaıda, fılmde ıdeıa men sıýjettik jeliler tym kóp. Sol sebepti, qozǵalǵan taqyryptardyń kóbisi tolyqqandy ashylyp, aıaqtalmaǵan.
Bul avtobıografııalyq fılm brodýeılik dramatýrg Tarell Elvın MakKreınıdiń jarııalanbaǵan pesasynyń jelisimen túsirilgen. «Aı sáýlesi» (Moonlight) fılminde kóterilgen «ózgeshelik» taqyryby shaǵyn, jan-jaqty kontekstterde túsinikti bola alady. «Ózgelerge» degen qurmet pen hıýmánızm (humanism) – shyǵarmanyń basty jáne mańyzdy ıdeıasy.
Kórermen basty keıipkerdiń ósip, eseıgenin fılmniń úsh bóliminen baıqaıdy. Al jeke tulǵanyń ósip, ózgergenin kórsetýge baǵyttalǵan ádister kóńilge qonymsyz keledi. Keıipkerdiń ishki kúresi men birte-birte damýyn baqylaý álde-qaıda qyzyqty bolar edi. Sıýjettik ózgeristerdiń barlyǵy da birdeı túsinikti, ári aqtalǵan deýge kelmeıdi. Mańyzdy kórinister belgili bir shablonmen túsirilgen sekildi.
Tehnıkalyq turǵydan qarastyrǵanda, fılmniń bas jaǵyndaǵy iri plandar men kólemdi, uzaq qozǵalys ústindegi kadrlar kórinisti shynaıy etedi. Biraq, fılm ortasyna taman iri plandar kórermendi jalyqtyra bastaıdy, kórinister uzaryp, dınamıka múldem baıaýlap ketedi. Múmkin, bul keıipkerdiń bala kezinen ózgermeı, sol betinshe qalǵan minez erekshelikterin kórsetý joly bolǵan bolar. Alaıda, fılmniń basqa da kemshilikteriniń aıasynda dál osy ádisti qoldaný – qate sheshim sekildi.
«Aı sáýlesi» - qazirgi ýaqytta álemdegi qıyn jaǵdaıdyń tutqyny. «Aq násildi» Oskar aınalasyndaǵy janjal, Holıýdtiń «antıtramptyq» kózqarastary – osynyń bári fılmdi áleýmettik pikirge aınaldyryp jiberdi. «Úzdik fılm» nomınaııasyn da kóbinese áleýmettik pikir men oıdy kórsetetin jumystarǵa beredi: «Nazarda» (Spotlight), «Argo operaııasy» (Argo).
Qaıtalanýshylyq sezimi fılmniń osal jaqtarynyń biri. Taqyryptar men oılar bólek-bólek bolsyn, basqa fılmderde qoldanylǵan bolatyn. Onyń ústine bir-eki ret emes. «Aı sáýlesi» - qoıylǵan maqsaty men ıdeıasyna jańasha kózqaras emes. Ol Rıchard Lınkleıterdiń «Balalyq shaq» (Boyhood) nemese Áń Lıdiń (Ang Lee) «Órkeshti taý» (Brokeback Mountain) fılmderi de emes. Sondyqtan, bul fılm buryn salynyp qoıǵan jolmen júrip keldi. Odan qalsa, fılm stılıstıkasyna Ýań Kar-Ýaı (Wang Kar-Wai) estetıkasynyń áseri baıqalady.
Psıhologııalyq turǵydan názik qurastyrylǵan keıipkerler, sońyna deıin aıtylmaı, oınalmaı qalǵan sózder – fılmge ásemdik berip, sıqyrly etedi. Sondyqtan, «Aı sáýlesi» tústerdiń emes, reńkterdiń fılmi. Ol ózinde kemshilikteri men qundylyqtaryn biriktiredi. Dál qazirgi ýaqytta kemsitýshilik pen saıası ustamdylyq aıasyndaǵy urys-keris fılmge tek zııanyn keltirgenmen, kóterilgen taqyryptar qoǵamda sheshilgen kezde, bul týyndy álemdik kınematografııada óz ornyn tabýy ábden múmkin.