Sýretshi Tabyldy Muqatovtyń «Qum jazýy» atty mereıtoılyq kórmesiniń ashylýy ótedi

2019 jyldyń 9 qańtarynda saǵat 16.00-de Á. Qasteev atyndaǵy QR Memlekettik óner mýzeıinde Mahambet atyndaǵy syılyqtyń laýreaty, QR Sýretshiler odaǵynyń múshesi Tabyldy Muqatovtyń «Qum jazýy» atty mereıtoılyq kórmesiniń ashylýy ótedi. Ekspozıııada 100 den asa grafıka jáne keskindeme shyǵarmalary usynylady. Kórme 2019 jyldyń 3 aqpanyna deıin jalǵasady.
Sýretshi Tabyldy Muqatovtyń «Qum jazýy» atty mereıtoılyq kórmesiniń ashylýy ótedi
Tabyldy Mýkanov. Dom pod Tarangı 2012

Tabyldy Muqatov 1947 jyly Atyraý oblysynyń Orpa aýylynda dúnıege kelgen. 1968 jyly N.V. Gogol atyndaǵy Almaty kórkemsýret ýchılıesin, 1973 jyly I.V. Fedorov atyndaǵy (Lvov q.) Ýkraına polıgrafııalyq ınstıtýtyn támamdaǵan. 1973 jyldan halyqaralyq, búkilodaqtyq jáne respýblıkalyq kórmelerge turaqty túrde qatysady. 1975 jyldan «Jazýshy» baspasynda kórkemdik redaktor qyzmetin atqardy. Ekspozıııada shyǵarmashylyǵynyń bastapqy kezeńinde, sol sııaqty qazirgi tańda jazylǵan 100 den asa grafıka jáne keskindeme shyǵarmalary usynylǵan.

Tabyldy Mýkanov. Rısýıýıe na peske

Tabyldy Muqatov óz shyǵarmashylyq qyzmetin HH ǵasyrdyń 70-jyldarynyń ortasynan bastady. Sol jyldary, Qazaqstan beıneleý ónerinde ózindik, ulttyq kórkemdik mánerlilik quralyn belsendi izdeý júrip jatqan bolatyn. Eldegi jalpy saıası, ekonomıkalyq, mádenı jaǵdaı shyǵarmashylyq atmosferaǵa belsendi yqpal etti. Qalypty qaǵıdalar ózgerip, ózgeshe basymdyqtardy izdeý talaptary paıda boldy. Osyndaı shaǵarmashylyq kezeńde T. Muqatov kitap ıllıýstratory retinde alǵashqy qadamdarynan-aq ózin tanyta bastady. Onyń, Muhtar Áýezovtyń «Asaýǵa tusaý» – Kitap óneriniń búkilodaqtyq baıqaýynyń dıplomy, S. Júnisovtyń «Aqan Seri» - I dárejeli dıplom, I.Esenberlınniń «Qulager»,  «Qazaq poezııasynyń antologııasy» (eki tom) týyndylary birqatar ulttyq beınelerdi jasaýǵa septigin tıgizdi. Onyń grafıkasyna kompozıııanyń qarapaıymdylyǵy men aıqyndylyǵy, yqshamdylyq, taza, ashyq tús, sulbalardyń naqtylyǵy tán. Osy kezeńde sýretshi kitap jasaýda ózindik qoltańbasyn izdedi. Kitap – erekshe kórkemdik nysan ispetti. T.Muqatovtyń grafıka syndy jetistikteri Sofııadaǵy (Bolgarııa, 1987 j.) jeke kórmede erekshe ataldy.

T. Muqanov. Súmbile aı̆y sybyzǵy úni 1997

Ótken ǵasyrdyń 90-shy jyldary sýretshige qaıta qurý, elimizdiń táýelsizdigin qalyptastyrýdyń ekpindi kezeńderin bastan ótkerýge týra keldi. Bul memleket tarapynan sýretshilerge tapsyrys berilýiniń toqtatylýy, kitaptar basylymynyń bolmaýy sııaqty kezeń edi, osy ýaqyttarda kóptegen sýretshiler kókeıkesti ónermen aınalysyp, stılderin, shyǵarmalardyń máneri men tehnıkasyn ózgertti. Osy sátterde Muqatov ózin-ózi joǵaltpaı, shyǵarmashylyq erkindikti saqtap qaldy. Ol qaryndash, qalam sekildi qylqalamdy da sheber meńgergen. 2000 jyldardan bastap sýretshi kórkem shyǵarmalardy belsendi jazyp keledi. Osy jyldardan sýretshi shyǵarmashylyǵynyń belsendi ári jemisti qyzmeti bastaldy. Ózindik plastıkalyq stıli qalyptasyp, eń súıikti taqyryptar, saryndar sheńberi anyqtaldy. Sýretshi óz jeriniń, onyń tabıǵaty, tarıhy men dástúrleriniń jyrlaýshysy. Ol óz halqynyń jan dúnıesin názik sezine biledi. Onyń basty maqsaty  – týǵan eliniń kúndelikti ómirindegi sulýlyq, onyń darhan dalasy men tabıǵatyna, adamdaryna degen súıispenshiligin bildirý. Bala kezinde ol ákesimen birge jaılaýǵa baryp, dala ómiriniń ár túrli daýysyn baqylaıdy – sol balalyq áserler onyń jan dúnıesine tereń áser qaldyryp týǵan jer taqyrybyna degen qumarlyǵyn oıatty.

«Qum jazýy» kórmesinde usynylǵan ulttyq ózindik erekshelikter men ishki rýhanı qundylyqtardy kórsetetin týyndylar kórermenge ótken ýaqytpen ózara suhbatqa túsýge múmkindik beredi.

Tabyldy Muqatovtyń týyndylary Á. Qasteev atyndaǵy QR Memlekettik óner mýzeıinde, respýblıkanyń jeke galereıalary men kollekııalarynda, sondaı-aq Germanııa, Anglııa, Franııa, Danııanyń jeke kollekııalarynda saqtaýly.