Maqala
«Almaline 2018» - erkin sýretshilerdiń halyqaralyq pleneri
Almaty qalasynda sáýir aıynyń 27-nen bastap «AlmaLine 2018» atty erkin sýretshilerdiń Halyqaralyq pleneri ótýde.
Bólim: Beıneleý óneri
Datasy: 05.05.2018
Avtory: Зухра Ыдырыс
Maqala
«Almaline 2018» - erkin sýretshilerdiń halyqaralyq pleneri
Almaty qalasynda sáýir aıynyń 27-nen bastap «AlmaLine 2018» atty erkin sýretshilerdiń Halyqaralyq pleneri ótýde.
Bólim: Beıneleý óneri
Datasy: 05.05.2018
Avtory: Зухра Ыдырыс
«Almaline 2018» - erkin sýretshilerdiń halyqaralyq pleneri

Plenerdiń uıymdastyrýshysy QR Sýretshiler Odaǵynyń múshesi, QR Eńbek sińirgen qaıratkeri, sýretshi Dosbol Maqsutuly Qasymov. Plener uıymdastyrý ıdeıasy aıaq asty paıda bolsa kerek. Dosbol Maqsutuly feısbýk jelisinde udaıy shyǵarmashylyq baılanystaǵy dosy RF Sýretshiler Odaǵynyń múshesi, Omsk Memlekettik pedagogıkalyq ýnıversıtetiniń professory Geımran Baımýhanov aǵamyzǵa plener uıymdastyrý jaıly usynys tastaıdy. Shyǵarmashylyq kúntizbesi óte tyǵyz sýretshi Geımran Baımýhanov bir jaǵynan otanǵa, qazaq eline, jerine degen saǵynyshtan, ekinshi jaǵynan baýyrlas sýretshilermen shyǵarmashylyq sabaqtastyq ornatý barysynda bul usynysqa birden kelise ketedi. Bastamasy osylaı bastalǵan ıdeıa kóp uzamaı otandyq sýretshiler tarapynan da qoldaý tabady.

Qaharly qys ketip, jerge kók shyǵyp, kóńilimizdi jylytqan mamyrajaı kóktemniń kelýi de osy bastamaǵa sebep bolsa kerek. Tabıǵatpen qaýyshýǵa asyqqan sýretshiler qatary da lezde kóbeıe túsken kórinedi. Osylaısha, Dosbol Qasymovtyń bastamasymen kóńili sýsap júrgen bilikti sheberlerden turatyn sýretshiler bastaryn qosyp, eń basty qonaqtary Geımran Baımýhanovty ortaǵa alyp, kóp oılanbastan sheberhanalarynda turap qalǵan etıýdnıkterin kóterip, tabıǵatqa shyǵyp ketedi. Plenerge shyqqan sýretshilerdiń qataryn jaqynda ǵana Erbol Hamırovpen birge Túrkııada uıymdastyrylǵan bir aılyq plenerlik is-sapardan kelgen Qyrǵyz halqynyń sýretshisi, Qyrǵyzstan Respýblıkasy Sýretshilder Odaǵynyń múshesi Jaqshybek Djýnýshev tolyqtyra túsken. Sondaı-aq, plenerge qatysýshylardyń quramynda QR Sýrteshiler Odaǵynyń músheleri, elimiz ben shetel kóleminde keń tanymal, jumystary álemdik kollekıonerlerdiń qorlary men otandyq murajaılarda saqtalǵan, shyǵarmashylyǵyn belsendi túrde júrgizip kele jatqan aǵa býyn men orta býyn sýretshileri bar. Arnaıy toqtala ketsek, olar: Jumaqyn Qaırambaev, Dosbol Qasymov, Erbol Hamırov, Azat Tabıev, Seısenhan Mahambetov, Talǵat Tileýjanov, Meıirjan Nýrǵojın, Nýrshıdın Baratov, Baqytjan Dosımov, Zere Shtıfman, Nurjan Saýytbekov, Muhtar Bekenov, Serik Rysbekov, Maqsat Álıev, Serik Esentaev (fotosýretshi), Marat Turǵynbaı syndy belgili qylqalam sheberleri.

Dosbol aǵamyzdan plenerdi uıymdastyrýdaǵy maqsaty men ony «AlmaLine 2018» dep ataýynyń syryn suraǵanymyzda, sondaı bir kúrdeli jobalaýdyń bolmaǵanyn jáne plener tek shyǵarmashylyq sabaqtastyq pen etıýdke shyǵýǵa degen saǵynyshtan paıda bolǵanyn erekshe atap ótti. Al «AlmaLine 2018» ataýyn tańdaǵandaǵy sebebi onyń mindetti túrde Almaty qalasy men qala mańyndaǵy taýly aımaqtarda ótetinin eskere kele sóz quramynda qala ataýynyń bolǵanyn eskergenin, jáne bul jobaǵa erekshe jylýlyq berý maqsatynda «aınalaıyn» sózindegi «laın» jurnaǵyn paıdalanǵanyn atap ótti. Uıymdastyrýshylar men qatysýshylar bul is-sharanyń meılinshe uıymdasqan túrde ótýin qolǵa alǵan. Bul oraıda sýretshi Maqsat Álıev «AlmaLine 2018» degen jazýy bar tós belgileri men krýjkalarǵa deıin tapsyrys berip, arnaıy jasatqandaryn aıta ketti. Sýretshige jumys jasaý úshin, oıyn jınaqtaý úshin tynyshtyq kerek. Osy oraıda dala peızajyna qaraǵanda qala peızajyn beıneleý álde-qaıda qıyndyq týdyrady. Kóz aldyńda keskindegeli turǵan kórinisiń udaıy qozǵalysta bolmaq. Utymdy, sátti degen fıgýralar men kórinisterdi lezde jadyńa saqtaýǵa týra keledi. Oıyńdy, boıyńdy jınaqtaý úshin ýaqyt tapshy, ári jan-jaqtan salyp jatqan jumysyńdy qyzyqtap kelýshilerdiń jóni bir bólek. Bıik ǵımarattar, olarmen jarysa kókke kóterilgen aǵashtar sýretshiniń keńistikti sezinýine, kenepte ony jetkizýine de aıtarlyqtaı áser etedi. Tar kósheler, olardy boılaı qarbalas qozǵalǵan kólikter men adamdar sýretshiniń oıyn jınaqtaýda edáýir kedergi bolady. Sol sebepti de tynyshtyqqa tunǵan dala tabıǵatyna qaraǵanda ý-shýǵa toly qala tabıǵatyn keskindeý sýretshiden erekshe tózimdilik pen sheberlikti talap etedi. Alaıda qala kórinisin beıneleýdiń mańyzdylyǵy óte zor. Qala jyl saıyn, aı saıyn, tipti kún saıyn kelbetin ózgertip, myń qubyltyp otyrady. Kóne ǵımarattardyń ornyna jańasy salynyp, keıde bútindeı bir kóshelerdiń ózi qaıta jańǵyrtylyp, qala kórinisine eleýli ózgerister engizedi. Al, ony sýretshilerdiń óz kenepterinde keskindeýi bul tarıh. Iaǵnı, qalananyń sol kezdegi, sol sáttege múmkin, keıin tipti tanymastaı keıipke enetin búgingi kórinisin kenepke túsire otyryp, ony tarıhqa aınaldyrady. Sonymen qatar, mundaı plenerler sýretshilerdiń kómegimen kórermendi tárbıeleýdiń, qala turǵyndarynyń estetıkalyq talǵamyn qalyptastyrýdyń, olardy ónerge baýlýdyń óte myqty quraly bolyp tabylady.

27-28 sáýir kúnderi plener jumysyn bastaǵan sýretshiler Almaty qalasynyń mańyndaǵy taýly aımaqtarda jumys jasady. 29-30 sáýir kúngi kestesin qalamyzdyń ásem kórinisterin keskindeýge arnady. 1-i men 4-shi mamyr aralyǵynda plenerge qatysýshy sýretshiler qala syrtyndaǵy qaımaǵy buzylmaǵan, qazaqı bolmysyn saqtaǵan, tabıǵaty tamasha eldi-mekenderdi aralap, etıýdke shyqpaq. Plener qorytyndysy boıynsha 11-shi mamyr kúni Á.Qasteev atyndaǵy MÓM-nyń kireberis foesinde «Bez ramy» atty plenerlik kórme ótedi. Ásem qalamyzdyń kóktemmen birge qulpyrǵan kórkem kelbetin, taýdyń tylsym tabıǵatyn tamashalaǵyńyz kelse, barlyqtaryńyzdy kórmege shaqyramyz. Kórmedegi kenepterden ózińizdi kórip qalýyńyz da bek múmkin...