Psıhologızmge toly tereń fılosofııalyq maǵynaǵa ıe bul týyndyda adam ómirinde oryn alatyn rýhanı jəne materıaldyq qundylyqtardyń ózara qaqtyǵystary túrli sımvoldar men metaforalar arqyly beınelengen. Fılmdegi negizgi keıipker – baqytsyzdyqqa toly ómirden jalyǵyp, túsinispeýshilik pen jalǵyzdyqtan jabyqqan Tımýr esimdi jas jigit. Nápsi qumarlyqqa berilip, týra joldan taıǵan ol – jer men kóktiń arasynda qalyqtap turyp qalǵan bult tárizdi. Arymen arpalysqa túsken onyń endigi taǵdyry qalaı bolatyny óz boıyndaǵy jaqsy jáne jaman qasıetteriniń qaısysy basym bolyp shyǵatynyna baılanysty...
Tehnıkalyq jaǵynan joǵary deńgeıde oryndalǵan fılm ıdeıasymen de, mazmunymen de kóńil qýantty. Óıtkeni zamanaýı kompıýterlik árleýlerdiń kómegine súıene otyryp túsirilgen týyndydaǵy tylsym kúsh ıeleriniń kelbetteri jaqsy deńgeıde oryndalǵan grım arqyly nanymdy berilse, sýretshisiniń qııalynan týyndaǵan dekoraııalar men utymdy kompozıııalyq sheshimder kórermen tarapynan jaqsy baǵasyn aldy. Sondaı-aq, basymdylyqty iri jáne orta plandarǵa berip, keıipker minezin kamera kózi arqyly zertteýge tyrysqan kınooperator Eskendir Narymbetov te árbir detaldi qalt jibermeı, ózindik túsirý mánerimen erekshelendi. Osy rette Urban fantasy janrynda túsirilgen «Shatyrdaǵy bult» fılmi sońǵy jyldary qazaq kórermenin jalyqtyra bastaǵan arzan ázilderge toly otandyq komedııalardyń arasynda erekshelenip, kópten kútken sapaly kınonyń alǵashqy lebi bolyp kelgendeı áserge bóledi.
Fılmniń senarıı avtory jáne rejısseri Álı Sher Súleımenniń ózinen bastap, týyndynyń túsirilim tobynyń basym bóligi debıýtanttardan quralǵan. Osy rette úlken kınoǵa alǵash qadam basqan akterlik quram da aldaryna qoıylǵan mindetterdi kásibı deńgeıde atqaryp shyqqan. Bul turǵyda fılmdegi negizgi keıipkerdi somdaǵan Dıas Ázimjan da akterlik tájirıbesiniń joqtyǵyna qaramastan, nanymdy oıyny arqyly kórermendi súısindiretin shynaıy beıne jasady.
Kınodaǵy mýzykanyń atqaratyn róli óte mańyzdy. Sebebi, mýzyka tili arqyly keıipkerdiń ishki álemine enip, tek ózine ǵana málim kóńil kúıin sezinýge múmkindik alamyz. Osy rette fılmde paıdalanylǵan áýenderdiń jáı fon retinde qoldanýmen shektelmeı, baıandalyp otyrǵan oqıǵa jelisine ózindik atmosfera berip otyrǵandyǵy seziledi. Alaıda, «Boıaýshy, boıaýshy dese, saqalyn boıapty» demekshi, onyń fılmniń basynan aıaǵyna deıin damylsyz oınaýy – kórermen qaýymdy kıno emes, uzaqtyǵy bir jarym saǵatqa sozylǵan áleýmettik rolık tamashalap otyrǵandaı sezimde qalyrdy.
Sonymen qatar, kınotýyndynyń dramatýrgııalyq ansamblinde tolyq ashylmaı qalǵan qosalqy keıipkerler (Joker, shar satýshy, t.b.) men ár kadrda oryn alatyn belgiler men metaforalardyń shekten tys paıdalanylýy oqıǵa jelisin qabyldaýdy qıyndatyp, kórermen zeıininiń shashyrańqylyǵyna alyp keldi. Sondaı-aq, taqyryptyń tereńdeı túsýine esh yqpalyn tıgizbeıtin keıbir sahnalardyń (klýb ishindegi, shatyrdaǵy) negizsiz uzaq kórsetilýi – qazaq kınogerleriniń áli kúnge deıin montaj rejısserlerimen jumys jasap úırenbegendikteriniń ókinishti kórinisi.
Fılmniń tolyqqandy dýblıajdanýynyń paıdasyna qaraǵanda keri áseri basymdaý bolyp, kórermen qaýym otandyq tól týyndymyzdy emes, aýdarylǵan shetel fılmin kórip otyrǵandaı túsiniksiz sezimge bólendi. Osy rette 99% oryssha túsirilgen fılmge uzaqtyǵy ary ketse 2 mınýt sozylatyn qazaqsha dıalogtyń qajeti de shamaly edi (Tımýrdyń áıelimen sóılesip otyrǵan sáti). Óıtkeni aktrısanyń aıtyp otyrǵan sózi men erniniń qozǵalýynyń úılespeýi jáne kadr syrtyndaǵy daýystyń qazaqshasynyń tym jasandy bolýy qulaqqa turpaıy estilip, týǵan tilin jetik meńgergen kórermenniń oqıǵany qabyldaýyna keri áserin tıgizgeni haq.
Oıymyzdyń toqeterin aıtqanda, aq pen qaranyń taıtalasy men jaryq pen túnektiń arpalysyn fılmniń ózegine ala otyryp, jaqsylyq pen jamandyqtyń aıqasy men izgilik pen zulymdyqtyń maıdanyn kórsetýdi kózdegen Álı Sher Súleımenniń baǵyttalǵan aýdıtorııasyn naqtylamaǵan bul týyndysy kórermen qaýymdy eki udaıly oıǵa qaldyrdy. Birinshiden, eresek kórermen úshin bundaı janrdaǵy fılmder asqan qyzyǵýshylyq týdyrady degenge kúmánimiz bar. Ekinshiden, oqıǵa jelisi ArtCinema týyndylary ispettes fılosofııalyq oılarǵa toly, dınamıkasyz bolyp shyqqan fılm jasóspirimder úshin mazmuny turǵysynan tym kúrdeli.
