Ómirzaqova Ámına Erǵojaqyzy (1919 jyly 8 naýryzda Shyǵys Qazaqstan oblysy, Abaı aýdany, Qaraaýyl aýyly - 2006 jyly 26 qyrkúıekte Almatyda) — keńestik jáne qazaqstandyq kıno jáne teatr aktrısasy. Qazaq KSRniń Halyq artısi (1965), Qazaq KSRniń Memlekettik syılyǵynyń ıegeri (1967). Qazaq kıno jáne teatr ónerinde ózindik qoltańbasyn qaldyrǵan daryndy artıst.
Onyń teatr sahnasynda tuńǵysh oınaǵan róli – M.Áýezovtiń “Túngi saryn” spektaklindegi Mórjan. Budan basqa oınaǵan basty rólderi qatarynda Baıan (Ǵ.Músirepov “Qozy Kórpesh – Baıan sulý”), Lýıza (F.Shıller “Zulymdyq pen mahabbat”), Smeraldına (K.Goldonı “Eki myrzaǵa bir qyzmetker”), Sháýálı (M.Aqynjanov “Ybyraı Altynsarın”; Búkilodaqtyq balalar jáne jasóspirimder teatrlary festıvaliniń dıplomymen marapattaldy, 1958), Rábıǵa (Sh.Husaıynovtyń osy attas dramasynda), Kenjegúl (I.Muhamedjanov “Ózime de sol kerek”), Altynaı (Sh.Aıtmatov “Alǵashqy muǵalim”), Gúljamal (T.Ahtanov “Kúshik kúıeý”), Qalampyr shesheı (Sh.Ýálıhanov “Taǵdyr”), Glýmova (A.N. Ostrovskıı “Adam alasy ishinde”), t.b. bar. 1942 jyldan kınoǵa túsken: Ajar (“Abaı áni”, 1945), Muǵalıma (“Qanatty syılyq”, 1956), Aısha (“Bir aýdanda”, 1960), Ana (“Ana týraly ańyz”, 1963, Qazaqstan jáne Orta Azııa respýblıkalarynyń kıno óneri boıynsha ótken baıqaýdyń 1-syılyǵy, 1964; Qazaq KSR-i Memlekettik syılyǵy, 1966), Tana (“Taqııaly perishte”, 1968; Almaty qalasynda ótken Qazaqstan jáne Orta Azııa respýblıkalarynyń 8-kıno óneri baıqaýynyń syılyǵy, 1969), t.b. Otan, Eńbek Qyzyl Tý ordenderimen jáne medaldarmen marapattalǵan.
Ámına Ómirzaqova kınoǵa 1938 jyly Lenıngrad ınstıtýtynda stýdent bolyp júrgen kezden bastap túse bastady. Onyń alǵashqy túsken fılmderi "Komsomolsk", "Amangeldi", "Alyptyń áni", "Aq raýshan". Dese de ony tanymal etken alǵashqy úlken ról - 1945 jylǵy "Abaı óleńderi" fılmindegi Ajardyń róli. Osy ról arqyly ol qazaq kınematografııasynyń elıtasy qataryna kirdi. 1945-1963 jyldar aralyǵynda "Jambyl", "Qyz jigit", "Qanatty syı", "Ári qaljyń ári shyn" fılmderine túsip, ataq–dańq jınady.
1964 jyly Anatolıı Karpovtyń "Ana týraly jyr" fılmi ekran betine shyqty. Bul fılmde Ámına Erǵojaevna ulynyń maıdanda qaza tapqany jaıly esirtken, biraq bar qaıǵyǵa tótep bergen ananyń rólin somdady. Keıipker oqý–jazý bilmeıdi. Maıdanda bolyp jatqannyń barlyǵynan habardar bolidyń jalǵyz tásili osy bolǵandyqtan, óz betimen oqýdy úırenip alady da pochtalon bolyp jumys ústeıdi. Ol birneshe ret basqa analarǵa qaıǵyly habar jetkizse de, olarǵa súıeý bolyp, kómek qolyn sozady. Fılm kópshiliktiń kóńilinen shyǵyp, QazKSR Memlekettik syılyǵyn jeńip aldy, al Ámına Ómirzaqova 1964 jylǵy Jalpykeńestik kınofestıvalde "eń jaqsy áıel róli" syılyǵyn, K. Baıseıitova atyndaǵy QazKSR Memlekettik syılyǵyn jeńip aldy. "Ana týraly jyrdan" soń 1968 jylǵa deıin "Eń tilalǵysh", "Myń shaqyrym saıahat" kartınalarynda basty da, ekinshi rettik rólderdi somdap júrdi. Sondaı–aq, "Aldar–kóse" beınefılminde epızodtyq rólde oınady.
1968 jyly Sháken Aımanovtyń "Taqııaly perishte" komedııalyq fılmi jaryq kórdi. Bunda Ámına Erǵojaevna Tana atty ananyń beınesin somdady. Búkil fılm boıy ol óziniń Taılaq atty ulyna qalyńdyq izdeýmen bolady. Bul róldiń qyzyǵy, aktrıssa edáýir jas bolsa da, ózinen birneshe ese úlken keıipkerdi oınady. Sondaı–aq, ózge rólderinen ereksheligi—kóńildi keıipkerdi somdaýy. Kartına búkil Keńes Odaǵyndaǵy kınoteatrlarynda kórsetildi. Sonyń arqasynda ony búkil el tanydy.
"Taqııaly perishteden" soń onshaqty fılmderde tústi. Sonyń ishindegi eń erekshesi "Mama Roza" kartınasy. Bul fılmde ol qara násildi balanyń ógeı anasy beınesin somdady. Aktrıssanyń keıipkeri — sheıitteı balanyń tárbıesin qolyna oıda joqta alǵan, jasy kelgen adam. Oınaǵan róli úshin "Shoqjuldyz" kınofestıvaliniń laýreaty atandy. Búkil karerasynda Ámına Ómirzaqova kóp rólde oınady. Dese de, "Ana týraly jyr", "Taqııaly perishte", "Juldyzyńdy saqta", "Mama Roza" kartınalarynda oınaǵan ana rólderi naǵyz qazaq anasynyń beınesin aıqyn kórsetti.
1996 jyly ulynyń bastama fılmi "Amınada" óz–ózin somdady.
Ol 1949 jyldan Qazaq balalar men jasóspirimder teatrynyń (qazirgi Ǵ. Músirepov atyndaǵy Qazaq memlekettik akademııalyq
balalar men jasóspirimder teatry) aktrısasy boldy.
Eske alý keshi – ańyz
aktrısanyń IýNESKO kóleminde atap ótiletin mereıtoılyq is-sharalary aıasynda
júzege aspaq...
Saǵat 15.00-de baspasóz konferenııasy;
Saǵat 16.00-de «ANA
TÝRALY AŃYZ» atty aktrısany eske alý keshiniń bastalýy;
Ótetin jeri:
Ǵ.Músirepov
atyndaǵy Qazaq memlekettik
akademııalyq balalar men jasóspirimder teatry
