Kıno teorııasynyń qalyptasý tarıhynyń alǵashqy satysynda  franýz teoretıgi Leon Mýssınaktyń (19.1.1890 – 10.3.1964) eńbekteri  mańyzdy oryn alady.  Kınodaǵy shyǵarmashylyq jolyn jazýshy-dramatýrg retinde bastaǵan L.Mýssınak 1918 jyldan kıno synymen aınalysa bastaıdy. Alǵashqy syn maqalasy 1920 jyly  «Fılm» jýrnalynyń betinde jarııalanady. 1921-1932 jyldar aralyǵynda «L.Humanite» gazetiniń redakııasynda kıno bóliminde qyzmet jasaıdy jáne osy aralyqta bolashaq kitabynyń jobasymen shuǵyldanady. Onyń «Rojdenıe kıno» atty kitaby 1925 jyly jaryq kóredi. Bul eńbeginde  L.Mýssınak  kıno óneriniń sıntezdik tabıǵatyna tereńirek mán beredi, kıno óneri teatrdan, beıneleý ónerinen, ádebıetten bastaý alatynyn joqqa shyǵarmaıdy, alaıda, kınematograftyń óz damý zańdylyqtaryna da basty nazar aýdarady. Ásirese, kınoshyǵarmanyń poetıkalyq  qasıetine den qoıady. Ýaqytqa da, keństikke de qatysty órbitiletin kınoshyǵarma kompozıııasynda  Mýssınaktyń túsiniginde mańyzdysy -  kórinistik qatar men obrazdardyń plastıkalyq sheshimi jáne onyń kórermen túısigine áseri, ıaǵnı, tutas alǵanda,  bul kınoshyǵarmanyń kórkemdik sýretteý erekshe tásilderi. Mýssınak kınematografııalyq kompozıııa qurylymynda birneshe basty elementterdi bólip qarastyrady: birinshi element – kórermenniń  qabyldaý júıesine tikeleı áser eter sezimdik sıpat jınaǵy (akter oıyny, dekoraııa, jaryq áseri, plandar túrleri), bul aıtylǵandardyń barlyǵyn Mýssınak «ishki rıtm» uǵymyna jatqyzady; ekinshi element – syrtqy úılesimdilik, bul  tutas fılmniń rıtmi bolyp tabylady, syrtqy úılesimdilik kınoshyǵarmany  kórermenniń alǵan áserinen tikeleı baılanysty dep tujyrymdaıdy.  Sonymen qatar, «Rojdenıe kıno» kitabynda «montaj» uǵymynyń alǵashqy sıpaty beriledi.

Leon Mýssınaktyń kıno salasyndaǵy zertteýleri men oı-tujyrymdary  kıno teorııasynyń  ary qaraı  damýyna úlken úles qosady. Akent – kınematografııalyq rıtmniń negizi bolsa, Leon Mýssınak tarapynan aıtylǵan osy tujyrym budan bylaıǵy ýaqytta orys kınoteoretıgi Vs.Pýdovkınniń eńbekterinde meılinshe keń órbitiledi. Franýz kınosynyń estetıkasy týraly ilimdi damyta otyryp, Mýssınak álemdik deńgeıde «kınoklýb» aǵymynyń paıda bolýyna úlken sebin tıgizedi.

1920-jyldar tusynda kıno teorııasyna «ıntegraldy kınematografııa» degen uǵym engiziledi. Bul uǵymdy kıno teorııasyna engizgen Jermena Dıýlak boldy.

Jermena Dıýlak (1882 – 1942) franýz rejıssery, kıno teoretıgi. 1915 jyldan kıno salasynda qyzmet jasaıdy.  Ol óziniń «Ispanskıı prazdnık» (1919), «Smert solna»(1921), «Ýlybaıýaıasıa madam Bıode» (1922) fılmderinde kórermen qııalynda týyndaıtyn beınelik kórinister qatary arqyly túısikke táýeldi atmosfera jaǵdaıyn sýretteýdi jáne sol arqyly psıhologııalyq, poetıkalyq motıvterdi damytýdy maqsat etedi. 1930 – jyldan «Pate jýrnal» kınojýrnalynyń bas redaktory qyzmetinde bolady. Osy jyldar tusynda Jermena Dıýlak kınoklýbtar qozǵalysynyń jumystaryna belsene aralasady.  J.Dıýlaktyń alǵashqy teorııalyq jumystarynda 20-jyldar tusyndaǵy franýz kınosyndaǵy  eksperımenttik aǵymdardyń sıpatyn aıqyndaıtyn  «avangard» termıni  paıda bolady. Franýz avangardynyń birinshi satysyna jatqyzylatyn Jermena Dıýlak shyǵarmashylyǵyndaǵy  teorııalyq tujyrymdar kezeńi «ıntegraldy kınematograf» uǵymynyń qalyptasýymen aıqyndalady.

Onyń negizgi tujyrymdary: naqty  sıýjettik formadan alshaq, plastıkalyq formalar rıtmi turǵysynda. J.Dıýlaktyń «ıntegraldy kınematografııa» teorııasynda aıtylatyn kózqarasy «vızýalızm» aǵymynyń prınıpterimen ushtasyp jatyr:

• qozǵalysty sıpattaýdyń kórkemdik múmkindikteri onyń rıtminen týyndaıdy;
• ekrandyq shyǵarma dramatýrgııasynyń negizinde – rıtm jáne qozǵalys jatyr;
• kınoshyǵarma óz zańdylyqtarynan týyndaıtyn estetıkany qalyptastyrýy qajet;
• kınoshyǵarmada sıpattalatyn kórinis meılinshe shynaıy, shyn ómirge jaqyn bolýy tıis;
• kınoshyǵarma oqıǵasy keıipker jáne keıipkerlik tartys uǵymdarymen ǵana shektelip qalmaýǵa tıis, tabıǵat, orta, qııal álemi de qamtylýy tıis;

Jermena Dıýlaktyń  tujyrymdary boıynsha osy atalyp otyrǵan bes túsinik kınoshyǵarmanyń kórermen  sanasyna áser etý elementteri bolyp tabylady. Ol kınodaǵy «sýrrogat» elementterdi synaıdy. Dıýlaktyń paıymdaýynsha, foto «qozǵalysy» - kınonyń tabıǵaty, al, osy uǵymdy durys paıdalanbaý nátıjesinde kınoshyǵarma dramatýrgııasy buzylady: epızodtardyń sany men kólemi orynsyz ulǵaıtylady;  dramalyq romantıkalyq kórinister mazmunyn tek «fon»  ózgertý arqyly tereńdetýge bolady degen teris uǵym; pavılondyq  kórinister men tabıǵı kórinisterdiń almasýyndaǵy sáıkessizdik. Osy atalyp otyrǵan qatelikterdi joıyp, «vızýalızm» aǵymyna qaıta oralý kerek deıdi.

Abel Gans (1889-1981) - franýz rejıssery, kıno teorııasyna  qysqa bólshekti montaj ádisin engizdi. Rejısserdyń tujyrymdaýynsha qalypty kadr arasyna úılesimdi keltirilgen qysqa bólshekterdiń reti jalpy dınamıka jyldamdyǵyna áser etedi deıdi. Abel Gans óz tájirıbelik fılmderi arqyly sonymen qatar, alǵash ret polıekran uǵymyn engizedi.

Tájirıbelik fılmder jáne olardyń nátıjeleri arqyly qalyptasqan kıno teorııasynyń alǵashqy tujyrymdary franýz kıno óneriniń tarıhynda 1-shi franýz avangard (nemese, klassıkalyq avangard) kezeńi dep atalady. Ókilderi: Abel Gans, Lýı Dellıýk, Jan Epshteın, Marsel Erbe, Jermena Dıýlak.

«Kınoavangardızm» qubylysynyń erekshelikterin ádebıet, beıneleý jáne basqa da óner salalarynda  baıqalǵan «avangardızmniń» jalpy zańdylyqtarymen  tyǵyz baılanysta qarastyrý qajet. Kıno ónerindegi «avangardızmniń» bastapqy satysyndaǵy týyndylar  kórkemdik mazmun jaǵynan góri tehnıkalyq eksperımenttik múmkindikter turǵysynan erekshelenedi. Oǵan dálel – Dellıýktiń «vızýalızm» teorııasy, Dıýlak tujyrymdaryndaǵy «ıntegraldy kınematografııa» uǵymy, Gans Rıhter teorııasynda «rıtm» anyqtamasy.  Birinshi avangardızmniń eń basty jetistigi – Lýı Dellıýktiń «fotogenııa» uǵymynyń engizilýi bolyp tabylady.

Jıyrmasynshy jyldar tusynda  2-shi franýz avangardy paıda bolady.  Birinshi avangard kezeńine ekinshi avangard kezeńinen  kınoeksperımenttik ádisterin odan ármen jalǵastyrǵandar qatarynda Jermena Dıýlak, Jan Epshteın boldy.