Maqala / #stýdentSózi
Arhıtektor rejısser...
"Pıkapty izdeýmen" qysqametrli fılmine stýdenttik pikir
Bólim: Kıno
Datasy: 17.10.2017
Avtory: Гүлмира Әбен
Maqala
Arhıtektor rejısser...
"Pıkapty izdeýmen" qysqametrli fılmine stýdenttik pikir
Bólim: Kıno
Datasy: 17.10.2017
Avtory: Гүлмира Әбен
Arhıtektor rejısser...

Rejısser Mádı Baljanov aıtqandaı fılmniń negizgi ıdeıasy – qazirgi tańda jastardyń boıynda jıi kezdesetin ózine degen senimsizdiktiń basymdylyǵy. Kartınaǵa qandaı jaǵdaıda bolmasyn, qysylyp qymtyrylýdan arylýǵa árekettengen kórinis negiz bolǵan. Eń bastysy ózińdi qalyptastyrý úshin boıyńdaǵy kemshiliktermen kúresip ilgeri talpyna bilý kerek ekenin aıqyn beıneleýge tyrysqan. Birinshi fılmde «Júk tıeıtin kólikti izdeý» taqyrybyn jastar tilimen burmalap, qyzdarmen til tabysýdyń amalyn kózdedi. Al ekinshi fılmde taqyryptyń týra maǵynasynda bir ǵana adamnyń daýys yrǵaǵy men astarly ázilmen óńdeldi. Atap ótkendeı, kınoǵa negizgi jan bergen senarııden keıingi «dybystyń» kómegi. Rejısserdiń segizinshi týyndysy sanalatyn fılmniń aıtar oıy jaqsy bolǵanymen, kóńilimnen shyqpaǵan tustary da boldy. Akterlyq quram men operatorlyq ónerdiń jáne dybystyń áseri birinshi nusqadaǵy fılmdi tolyq asha aldy dep aıta alamyz ba? Meniń pikirimshe, salystyrmaly túrde jasalǵan eńbektiń basqa da mindetteri aqsandap tur. Naqtyraq, akterlyq oıynǵa keler bolsaq. Ár keıipker óz beınesin ashý maqsatynda asa bir sheberlik tanyta qoımady. Sebebin áýesqoılyqpen túsirilgen bul fılmde naǵyz akterdyń boı kórsetpeýimen negizdeýge bolady. Operator eki keıipkerdiń qarym - qatynasy arqyly bir-biriniń oıyn sózben emes tikeleı montajdaý ádisimen kórsetýge tyrysqan. Ol birinshige qaraǵanda ekinshi nusqada sátti shyqty. Óıtkeni, birinshi nusqada oqıǵa eshqandaı ázilsiz, astarly mátinsiz órbidi. Demek, aıtylǵan oı men is-áreket bir-birine sáıkes kelmedi. Shynaıy ómirde osyndaı oqıǵaǵa tap bolýyńyz da eki talaı. Rejısser arhıtektýra mamandyǵyn támamdaǵan bolsa da, fılmde jyljymaıtyn ásem ǵımarattardyń sulý kadrlaryn kórsetpedi... Mádı Baljanov óz sózinde kásibı rejısser bolmaǵandyqtan praktıkaǵa basa nazar aýdaratynyn atap ótti. Al teorııanyń mańyzy qaıda jatyr? Sondaı-aq qysqametrli fılmderde sońǵy sheshimdi kórermenniń óz túısigine qaldyratyny barshamyzǵa belgili. Bul fılm de dál sondaı sheshimder qatarynan. Biraq, oqıǵanyń aıaqsyz qalǵandaı áser qaldyrýynyń birden bir sebebine tıtrdyń joqtyǵyn jatqyzýǵa bolady. Rejısser tıtr jaıly suraǵymyzǵa jumystyń asyǵys jasalǵanymen jáne toptyq jumystyń barlyq mindetin jalǵyz ózi atqarǵanymen jaýap qatty. Asyǵys túsirilgen týyndyǵa qarap otyra rejısser úshin fılmniń sapasy emes sany mańyzdyraq ekeni me degen oı týyndaıdy. Degenmen, qatelikterdiń arqasynda shyńdalatynymyzdy da umytpaǵan jón. Kósh júre túzeledi degendi eskere otyryp, rejısser shyǵarmashylyǵynan zor úmit kútemiz.

Kezdesý sońynda rejısser bolashaqqa qurǵan josparymen qysqasha bólisti. Onyń alǵashqy tolyqmetrli fılmi fantastıka janrymen baılanysty bolmaq. Ótken kúnniń zaýaly «Polıgon» taqyrybyn qozǵaýǵa nıetti.