2017 j. 4 qazanda saǵat 18.00-de Á.Qasteev atyndaǵy QR Memlekettik óner mýzeıiniń Ortalyq kórme zalynda (Jeltoqsan k., Jambyl k. qıylysy) Alekseı Ýtkın men apaly-sińlili GaBo-nyń (Ǵalııa jáne Balqııa Qusaıynova) "Shabyt syzyqtary" atty kórmesiniń ashylýy bolady. Kórmede
sýretshilerdiń sońǵy týyndylary qoıylady. Olardyń arasynda peızajdar,
natıýrmorttar jáne sımvolıkalyq-fılosofııalyq jumystar, sondaı-aq lınogravıýralar
men apaly-sińlili qyzdardyń kontemporarı-art stılinde jazylǵan "Sezimder oıyny"
dıptıhy da bar. Apaly-sińlili GaBo-nyń da, Alekseı Ýtkınniń de osy
jumystaryndaǵy obrazdy somdaýda, qımyl-áreketti berýde, keńistiktik jospar
qurýda qoldanylatyn aıqyn kórkemdik tásilderiniń biri – syzyq beıneleý elementi
retinde kózge túsedi. Syzyq – grafıka tili. Al ol bizdiń sýretshilerimizdiń
keskindemelik týyndylarynyń basty kórkemdik tásiline aınalǵan, múmkin sondyqtan
da bolar, olar jumystaryn "keskindemelik grafıka" dep ataǵan.
GaBo-nyń "Ómir aǵymy", "Alǵashqy nemere", "Egin jınaý",
"Jas jubaılar saıahaty" dep atalatyn jańa jumystary olardyń erterekte jasaǵan "Qazaq
saryndary" toptamalarynyń stılıstıkasymen úndesedi. Biraq olarda qosarly
beıneler basymyraq – qara men sarǵysh qyzyl, qara men kók jáne t.b.
"Qazaq saryndarynyń" jumystary jeńil de kórkem, kitap
mınıatıýralaryn nemese sýretti mýltfılmderdi eske túsiredi. Bul toptamany
jasaý ıdeıasy GaBo-nyń oılaryna olar parsy mınıatıýrasymen tanysqannan keıin
keldi. Shyǵys mınıatıýrasy dástúri qyzdardyń jumysynda kúńgirt jaryqtyń,
bulyńǵyrdyń, keńistiktiń, prespektıvanyń bolmaýymen kózge túsedi; másele bul
jumystardyń kórkemdik tásilderiniń biri syzyq bolýynda bolyp tur. Qazir sany
jeteýge jetken "Qazaq saryndary" toptamasynda GaBo erekshe syrlastyqpen, ásermen
jáne lırızmmen ómirge áıel kózimen qarap, ózderiniń "qazaqtardyń halyqtyq
ómiriniń enıklopedııasyn" jasady.
Shyǵys mınıatıýrasyna tán bolyp keletin sharttylyq belgisi
apaly-sińlili GaBo-nyń jumystarynda aýyl keıipkerleri: otbasy, nemere, jas
jubaılar, egin jınap jatqan aýyl adamdarynyń shartty beınelerinde kórinis
tapqan. Biraq eger de "Qazaq saryndarynda" sýretshi qyzdar qazaq aýyly ómiriniń
túrli tústi san alaýandyǵyn kórsetse, bul kórmeden jumystar mahabbat, otbasy,
urpaq jalǵastyǵy tárizdi jalpy adamzattyq máselelerdi kóteretin fılosofııalyq
mańyzy bar jumystar oryn alǵan. Sýretshiler qazaqtyń etnıkalyq materıalynda ǵana
ashyla kórsetedi, biraq bul kez kelgen etnostyń ókilderi úshin mańyzdy.
Balqııa (Bota) Qusaıynova klassıkalyqtan, naǵyz
shynaıylyqtan bastap fantazııalyq jáne abstraktylyqqa deıingi túrli taqyrypqa
qalam tartady. Osy kórmede de ol óziniń "Búldirgen alqabynyń shoǵyry", "Anar
shoǵyry" jáne "Qysqy shoǵyr" dep atalatyn natıýrmorttaryn usyndy.
Óner tarıhynda belgili aǵaıyndy sýretshiler bolǵan, mysalǵa
Vasneovtardy nemese Vınterhalterlerdi aıtýǵa bolady, biraq olar árqaısysy
ózderi bólek-bólek jazdy. Apaly-sińlili GaBo ózderiniń jumystaryn birge
jasaıdy, ózderiniń jumystaryna GaBo dep qol qoıady, ıaǵnı bireýi jasasa da,
birlesip jasaǵan jumys bolyp shyǵady.
Alekseı Ýtkın – belgili, asa tanymal Qazaqstan sýretshisi.
Ol ózin túrli janrda synap kórdi: portret, natıýrmort, karıkatýraǵa at salysty.
Biraq qala peızajy onyń súıikti taqyrybyna aınaldy. Alataýdyń eteginde qanat
jaıǵan ózimizdiń súıikti qalamyz sýretshiniń taýsylmas shabyt kózi boldy. Bular –
júrekke jyly, kózge ystyq kóshe qıylystary, keń dańǵyldar men tynysh kósheler,
kafe, teatr, fontandar. Súıikti qalamyzdyń bul beıneleri "Shabyt syzyqtary"
kórmesinde Ýtkınniń grafıkalyq jáne keskindemelik jumystarynan aldymyzdan
shyǵady.
Ǵalııa jáne Balqııa Qusaıynovalar men Alekseı Ýtkın –
kóptegen respýblıkalyq jáne sheteldik kórmelerge qatysty. Olar – 2000 jyly Rım
papasy Ioan Pavldyń 80 jasqa kelgen mereıtoıyna oraı ótkizilgen fızıkalyq
kemtar sýretshilerdiń arasyndaǵy Dúnıejúzilik kórme, 2003 jyly Madrıdtegi
Ispanııanyń dıplomatııalyq korpýsyna, isker jáne saıası qaýymǵa, mádenıet
qaıratkerlerine, BAQ-qa arnalǵan kórme, Vashıngtondaǵy "Jol II" jáne Nıderlandy
Koroldigindegi "Qyzǵaldaq jáne adam" kórmesi.
Kórme 28 qazanǵa deıin ótedi.
Kórme jetekshisi –
Klara Isabaeva
