Vıktorııa & Albert mýzeıi (Ulybrıtanııa) jáne Á.Qasteev atyndaǵy QR Memlekettik óner mýzeıi Qazaqstan Brıtan Keńesiniń qoldaýymen Tórtinshi Jamıl Júldesi fınalısteriniń kóshpeli kórmesin ashyq dep jarııalaıdy. Jamıldiń
tórtinshi syılyǵy kórmesinde fınalǵa ótken 11 qatysýshysy óz shyǵarmalaryn
usynady. Marapat 2009 jyldan bastap, ár eki jylda bir ret ónerdegi, dızaındaǵy
jáne qolónerdegi ıslam dástúrimen rýhtanǵan dúnıe júziniń zamanaýı sýretshileri
men dızaınerlerine tabystalady.
Tórtinshi Jamıl Syılyǵy kórmesiniń Á.Qasteev atyndaǵy QR
Memlekettik óner mýzeıindegi ashylýy, Qazaqstandaǵy Jamıl syılyǵynyń alǵashqy tusaýkeseri
bolyp tabylady. Kórme jetekshi sýretshiler men dızaınerlerdiń shyǵarmalary arqyly ıslam
dástúriniń aıqyndylyǵy men baılyǵyn ashyp kórsetedi. Qaǵazdan jasalǵan ásem
kollajdan bastap, qýyrshaq-marıonetkalardyń beıne-jumystary, qysh jáne músin
óneri, kitap ıllıýstraııalarynan turatyn 35 óner týyndylary, ejelgi ıslam
dástúri men zamanaýı tájirıbe arasyndaǵy mádenı suhbattyń múmkindikterin
kórsetedi.
Tórtinshi Jamıl Syılyǵy Brazılııa, Egıpet, Iran, Lıvan,
Pákistan, Túrkııa jáne Ulybrıtanııa sııaqty ár túrli álem elderiniń sýretshileri
men dızaınerleriniń jumystaryna baǵa berýge múmkindik jasaıdy. Sondaı-aq, kórme
belgili halyqaralyq sheberlerdiń jumystaryn jas sýretshiler men dızaınerlerdiń
jumystarymen salystyrýǵa mol múmkindik beredi.
Tórtinshi Jamıl Syılyǵy kórermenderdi tereńdigi,
kemeldiligi men ár alýandylyǵy burynǵy ǵalamat beıneleý dástúrlerine zamanaýı
taldaý boıynsha qol jetkizgen, óner men dızaınnyń kórkem ári eliktirgish álemine
shaqyrady.
Almatydaǵy Tórtinshi Jamıl Syılyǵy kórmesi Londonnyń
Vıktorııa & Albert mýzeıi men Art-Jamıl seriktestigimen uıymdastyryldy.
Tórtinshi Jamıl Syılyǵynyń jeńimpazy:
Gýlam Mohammad (Ghulam Mohammad)
Fınalǵa qatysýshylar
Devıd Chalmers Alesýort (David Chalmers Alesworth)
Rashıd Araın (Rasheed Araeen)
Lara Assoýad (Lara Assouad)
KANAN (CANAN)
Jevdet Erek (Cevdet Erek)
Sahand Hesamıan (Sahand Hesamiyan)
Lıýsııa Koh (Lucia Koch)
Gýlam Mohammad (Ghulam Mohammad)
Shahpoýr Poýıan (Shahpour Pouyan)
Ýael Shaýkı (Wael Shawky)
Bahııa Shehab (Bahia Shehab)
Kórme týraly
• Tórtinshi Jamıl Syılyǵy kórmesi Á.Qasteev atyndaǵy QR
Memlekettik óner mýzeıinde Almaty, 2017 jylǵy 29 qazannan 2018 jylǵy 8 qańtarǵa
deıin ótedi.
• Á.Qasteev atyndaǵy QR Memlekettik óner mýzeıi Tórtinshi
Jamıl Syılyǵy kórmesine arnalǵan úshinshi jáne sońǵy alań bolyp tabylady. Osydan
buryn, kórme Pera Mýzeıinde, Túrkııada 2016 jyldyń 8 maýsymynan, sol jyldyń 14
tamyzyna deıin ótkizilgen bolatyn. 2016 jylǵy 7 maýsymda, sonymen birge,
Azııalyq mádenıet ortalyǵynda, Gýańjý, Ońtústik Koreıada, 2017 jyldyń 30
maýsymynan 8 qazanǵa deıingi aralyǵynda Gýlam Mohammad jeńimpaz dep jarııalandy.
• Kórmege qatysqan sýretshiler týraly qosymsha aqparat
ehttps://www.vam.ac.uk/info/jameel-prize-4/ saıtynda.
V&A mýzeıiniń ıslam óneri týyndylarynyń kollekııasy
týraly
V&A mýzeıi ıslam óneriniń kollekııasyn 1850 jyldardan
jınaı bastady. Ol ıslam ónerin brıtandyq ónerkásiptik dızaındy reformalaý
týraly mıssııa aıasynda álemge eń alǵash tanystyrǵandardyń biri. Mýzeıdiń
quryltaıshylary ıslam óneri men dızaınyn qoǵamdyq talǵam men zamanaýı óndiris
modelderin baǵdarlaý men baǵyttaýǵa arnalǵan etalondyq úlgi dep eseptedi. Jamıl
Syılyǵy arqyly V&A burynǵy ıslam óneriniń áli kúnge deıin rýhtanýdyń qaınar
kózi ekendigin kórsetýge múmkindik aldy. Jamıl Syılyǵy V&A qaıratkerligi
baǵdarlamasynyń búkil dúnıe júzindegi mádenı baılanystardy damytý men mádenı
ózara túsinistikke kómektesýge baǵyttalǵan bir bóligi bolyp tabylady.
Jamıl Syılyǵy týraly
Búkil dúnıe júzindegi jetekshi tálimgerler, dızaınerler,
sýretshiler men óner qaıratkerleri Jamıl Syılyǵyna úmitkerlerdi usynýǵa
shaqyryldy. Pýerto-Rıko, Malı, Pákistan, Túrkııa jáne Taıland sııaqty elderden 200
astam ótinish kelip tústi. V&A burynǵy dırektory Martın Rottyń basqarýyndaǵy
Qazylar alqasynyń quramy fınalǵa qatysatyn on bir sýretshi men dızaınerdi
iriktep aldy.
Art Jamıl týraly
Art Jamıl − sýretshiler men shyǵarmashylyq birlestikterge
qoldaý kórsetetin qoǵamdyq uıym. Búgingi bastamalaryna mura ınstıtýttary men
qaıta jańǵyrtý baǵdarlamasyn qurý, sondaı-aq, barlyq jas boıynsha óner men bilim
berý salasyndaǵy bastamalardyń aýqymdy spektrin jatqyzýǵa bolady. Uıymnyń
baǵdarlamalary ashyq, ózara baılanysqan qoǵamdastyqtardy qurýda ónerdiń alatyn
rólin joǵarlatady; ózgerister kezeńi men áleýmettik dramalyq almasýlarda osy
ról burynǵydan da mańyzdyraq bola túsedi.
Art Jamıldiń modeli seriktestik bolyp tabylady: negizgi
ınstıtýıonaldyq seriktesteri Vıktorııa jáne Albert mýzeıi, Hanzadanyń dástúrli
óner mektebi men Metropolıten mýzeıi; uıym eski jáne jańa tehnologııalardy
qamtıtyn ınnovaııalyq baǵdarlamalar jasaýda jergilikti jeke tulǵalar men
uıymdarmen yntymaqtastyq ornatady. Sonymen birge, kásipkerlikti kótermeleıdi,
mádenı jelilerdi damytady.
Art Jamıl, Jamıl Qoǵamdastyǵymen qatar júredi jáne Taıaý
Shyǵys, Soltústik Afrıka men Túrkııadaǵy jumys oryndaryn qurý, kedeıshilikti
azaıtý, pozıtıvti áleýmettik ózgeristerge kómektesý boıynsha ózi tektes
uıymdardyń jumysyn tolyqtyrady.
