Maqala
«Teatr óneriniń tarıhy men teorııasy» kafedrasynyń bıik belesi
«Teatr óneri tarıhy men teorııasy» kafedrasyna 30 jyl
Bólim: Teatr
Datasy: 10.11.2020
Avtory: Меруерт Жақсылықова
Maqala
«Teatr óneriniń tarıhy men teorııasy» kafedrasynyń bıik belesi
«Teatr óneri tarıhy men teorııasy» kafedrasyna 30 jyl
Bólim: Teatr
Datasy: 10.11.2020
Avtory: Меруерт Жақсылықова
«Teatr óneriniń tarıhy men teorııasy» kafedrasynyń bıik belesi

Temirbek Júrgenov atyndaǵy Qazaq ulttyq óner akademııasy elimizdegi mádenıet salasynyń mamandaryn daıarlaıtyn basty ustahana retinde alys-jaqyn shetelderge tanymal. Al akademııanyń ǵylymı-teorııalyq negizi bazasy «Ónertaný» fakýlteti. Atalmysh fakýltetke qarasty «Teatr óneri tarıhy men teorııasy» kafedrasy elimizdegi teatrtanýshylardy, ıaǵnı sahna óneriniń tarıhshylaryn, teoretıkterin, synshylaryn kásibı turǵyda daıarlaıtyn bilim oshaǵy bolyp tabylady.

Kafedranyń negizi osydan 30 jyl buryn, ıaǵnı 1990 jyly quryldy. Otyz jylda kafedra bolashaq teatrtanýshylardy daıyndaýdyń mol tájirıbesin jınaqtap, Qazaqstanda teatrtanýshylardy oqytýdyń qaǵıdattaryn tolyqtaı qalyptastyrdy. Bilim berý oshaǵy óziniń jumysynda sheteldik úzdik teatrlyq oqý oryndarynyń tájirıbelerin paıdalana otyryp, Qazaqstan men shetelderdegi bilim berý dástúriniń sıntezi negizinde teatrtanýshy daıarlaýdyń ózindik modelin jasap shyqty.

Kafedranyń bilim berý baǵdarlamasy onyń strategııalyq maqsaty men damý jospary boıynsha aıqyndalyp, oqytýdyń úsh deńgeıi bakalavrıat, magıstratýra, doktorantýra boıynsha júzege asyryldy. Bul mekemeniń nátıjeli jumysyn uıymdastyryp, alǵa damýyna ár jyldary Qazaqstan Respýblıkasyna eńbegi sińgen qaıratker, ónertaný doktory, professor Baǵybek Qundaqbaıuly jáne ónertaný kandıdattary, professor Ahmetjan Qadyrov jáne Sanııa Qabdıeva basshylyq qyzmetimen eńbek sińirdi. Kórnekti teatr synshysy, Qazaqstan Memlekettik syılyǵynyń laýreaty, professor Áshirbek Syǵaı sabaq berip, birneshe býyn shákirt tárbıeledi. Bilim uıasynyń qanatynyń bekýine belgili mamandar, professor Halıla Saǵatova men Rımma Fýnkorıneonyń da sińirgen eńbegi mol. Teorııalyq bilimderi kemel, dúnıetanymdary keń oqytýshylyq-professorlyq quram sahna mamandaryn daıarlaýda aıanyp qalǵan emes.

Kafedranyń qazirgi professor-oqytýshylar quramynyń 85 paıyzy bilim oshaǵynyń ár jyldardaǵy túlekteri bolyp tabylady. Kafedra oqytýshylary akademııanyń «Ónertaný», «Teatr óneri», «Kıno jáne TV», «Mýzyka óneri», «Horeografııa» fakýlterinde qazaq jáne orys tilinde sabaq júrgizedi.

Qazirgi tańda kafedrada 1 Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri, 1 «Qurmet» ordeniniń ıegeri, 4 professor, 4 doent, 1 ónertaný doktory, 4 ónertaný kandıdaty, 3 aǵa oqytýshy jáne 2 oqytýshy dáris oqıdy.

Kafedranyń úlken pedagogıkalyq jumys tájirıbesi bar oqytýshylarymyz, Qazaqstannyń synshylary jáne teatr proesin zertteýshiler bola júrip, ózderiniń qaıratkerlikterin ulttyq teatr óneriniń teorııasymen, tájirıbesimen úılestirip otyrady.

Kafedranyń professorlyq-oqytýshylyq quramy ártúrli deńgeıdegi, Halyqaralyq, respýblıkalyq, aımaqtyq dárejede ótkiziletin teatr festıvalderiniń qazylar alqasy retinde óz syn-pikirlerin aıtyp, qundy kózqarastarymen sahna ujymdaryna kásibı baǵyt-baǵdar berip júr.

Teatrtanýshy-oqytýshylar ǵylymı monografııalardyń, ǵylymı-zertteý eńbekterdiń jáne oqýlyqtar men oqý-ádistemelik quraldardyń avtorlary bolyp tabylady. Zertteýshilerdiń qalamynan týǵan maqalalar Respýblıkalyq basylymdarda jıi jarııalanyp turady.

Kafedrada bilim beretin ustazdar Halyqaralyq Teatr synshylary Assoıaııasynyń, Halyqaralyq Teatr synshylary birlestiginiń, Qazaqstan Teatr qaıratkerleri Odaǵynyń músheleri bolyp tabylady.

Kafedra túlekteri M.Áýezov atyndaǵy qazaq akademııalyq drama teatry, Ǵ.Músirepov atyndaǵy qazaq akademııalyq balalar men jasóspirimder teatry (Almaty), Q.Qýanyshbaev atyndaǵy akademııalyq mýzykalyq-drama teatry (Nur-sultan), N.Bekejanov atyndaǵy qazaq mýzykalyq drama teatry (Qyzylorda), J.Jabaev atyndaǵy orys drama teatry (Óskemen), J.Shanın atyndaǵy qazaq drama teatry (Shymkent), J.Aımaýytov atyndaǵy qazaq mýzykalyq drama teatry (Pavlodar), N.Jantýrın atyndaǵy mýzykalyq drama teatry (Aqtaý), S.Seıfýllın atyndaǵy qazaq drama teatry (Qaraǵandy), A.Toqpanov atyndaǵy qazaq drama teatry (Taraz), Abaı atyndaǵy qazaq mýzykalyq drama teatry (Semeı) jáne Memlekettik qýyrshaq teatry syndy ujymdarda qyzmet atqarady.

Budan bólek, kafedra túlekteri M.Áýezov atyndaǵy ádebıet jáne óner ınstıtýtynda, Qazaqstan teatr qaıratkerleri odaǵy, Qazaqstan Jazýshylar odaǵy, oblystyq mádenıet basqarmalary, sondaı-aq birqatar buqaralyq aqparat quralarynda, atap aıtqanda, «Habar», «Qazaqstan», «Bilim jáne mádenıet» telearnalary, «Teatr.kz», «Mádenıet», «Túrkistan», «Dıdar», «Aqjúnis-Astana» sekildi gazetter men jýrnaldardyń redakııalarynda jumys isteıdi. Kafedra túlekteri T.Júrgenov atyndaǵy Qazaq ulttyq óner akademııasynda, Astana qalasyndaǵy Qazaq ulttyq óner ýnıversıtetinde, Qazaq ulttyq qyzdar ýnıversıtetinde sabaq beredi.

Joǵary bilimnen keıin bilim berý boıynsha kafedra jylma-jyl magıstranttar men doktoranttar daıarlap, ǵylymı mamandardy tárbıeleýdi de júıeli jolǵa qoıǵan. Sonyń nátıjesinde kafedra jańa býyn oqytýshylarmen tabıǵı túrde býyn almasý úderisin basynan ótkerip keledi.

Aǵa býyn teatrtanýshylar salǵan sara joldy jalǵap, ónertaný doktory, prfessor, «Qurmet» ordeniniń ıegeri B.Nurpeıis, ónertaný kandıdattary A.Muqan, A.Erkebaı, Z.Islambaevalar, jańasha bilimmen qarýlanǵan PhD J.Sultanova, N.Eskendirov, ónertaný magıstrleri A.Qadyralıeva, A.Ahmet, J.Ahmetova, N.Qumarǵalıeva, M.Táshimova, G.Ómirzaqova, Sh.Smaılova, t.b. syndy teatrtanýshy-ǵalymdar eńbek etip júr.

Qazirgi tańda kafedranyń professorlyq-oqytýshylyq quramy alys-jaqyn sheteldik mamandarmen birlesip, Halyqaralyq konferenııalar, sheberlik synyptar, dóńgelek ústelder, pesa oqylymdaryn, taǵy basqa da sahna óneriniń jobalaryn ótkizýge at salysyp júr. Olardyń qajyrly eńbegi qazirgi teatrlyq úderisti jetik bilýimen, ıaǵnı teorııalyq bilimmen qarýlanýynan ǵana emes, sahna ujymdarynyń alys-jaqyn ótken tarıhyn tereń meńgerýinen de anyq baıqalady.

Endeshe, elimizdegi óner mamandaryn, sahna sheberlerin daıarlaýda ólsheýsiz eńbek atqaryp kele jatqan «Teatr óneriniń tarıhy men teorııasy» kafedrasyn 30 jyldyq mereıtoıymen shyn júrekten quttyqtaımyz! Shyǵarmashylyq shabyt, otbasylyq baqyt tileımiz!