Ǵ. Músirepov atyndaǵy Qazaq memlekettik akademııalyq balalar men jasóspirimder teatrynyń repertýary burynǵydan ózge erekshe ertegige tolyqty. Olaı deýimizge negiz bolǵan Elbasynyń bastaýymen qabyldanǵan strategııalyq baǵdarlamany balalar tilinde sheber jetkizgen jas dramatýrg Álibek Baıboldyń qalamynan týǵan «Áripter álemine saıahat» ertegisin qamtıtyn taqyryp men onyń maqtaýǵa laıyq tyń ıdeıasy. Kırıllıadan latyn álipbıine kóshý men onyń mańyzy, paıdasy men utymdy tustary kez kelgen saýatty azamatqa málim. Dramatýrg búgingi kún tártibiniń ózekti máselesin arqaý etken balalarǵa arnalǵan pesasynyń mańyzdylyǵyn jetkizýde jeńil, bala tiline súıengen. Bul óz kezeginde, oqýshy kórermenniń qoıylymdy qabyldaýy men ondaǵy aıtylǵan oılardy sińirýine yqpal etetin taptyrmas qural.
Ertegige apta saıyn meqtep oqýshylary, ásirese, bastaýysh synyptyń balǵyndary aǵylyp kelýde. Premeradan keıingi búldirshinderdiń kóńilinde qalǵan áser de, túısigine túıgen túıin de spektakldiń negizgi mıssııasyn oryndady desek, qatelespeımiz.
Latyn jáne kırıllıa áripterinen quralǵan zamanaýı ertegi keıipkerleri qoıylym kórermenderiniń kóńilinen shyǵa bildi. Balaqaılardy erteginiń baýrap áketkeni sonshalyq, «Bizge latynnyń keregi joq!»,- dep urandaǵan jaǵymsyz keıipkerdiń sózine «Kerek, kerek!»,- dep qarsylasyp, shýlasa ketedi. Bul degenimiz, spektakldiń tek qyzyqty oqıǵasyn ǵana emes, sonymen qatar, onyń tanymdylyǵyn alǵa tartady.
Áripterdiń arazdasýy, ekijaqty pikir ustanyp bólinip shyǵýy, keıbireýleriniń kırıllıadan latyn qaripterine aýysyp ketýi – bári de dramatýrg Á. Baıboldyń da, rejısser S. Qarabalınniń de jáne qoıýshy sýretshi A. Bısembaeva tarapynan utymdy oılastyrylǵan. Onyń dáleli retinde B-nyń V-ǵa, R-nyń R-ǵa, Ó-niń O’-ge sahna syrtyna aýyspaıaq, op-ońaı syrtqy pishinderin ózgertkenin aıta alamyz.
Spektakl sońynda B, I, Z, D, O, S, T, A, R latyn áripteri bútin bir sóz tirkesin quraýy – balalardyń qýanyshy men tańdanysynda shek qaldyrǵan joq. Árıne, shet eldik mýltfılm qaharmandary men fantastıkalyq fılmderdiń jankúıeri bop júrgen bala úshin bul dúnıe, rasymen, jańalyq. Ertegi aıaqtalǵanda kórermen zalyna úlken globýs pishindegi úrmeli shardy balalardyń ortasyna jibergeniniń ózi latyn álipbıi arqyly biz álemdi baǵyndyra alamyz degen oıdy meńzep tur.
Balalar qoıylymynyń negizgi qarýy – mýzyka men bı. Osy rette spektakldiń mýzykasyn qurastyrǵan aktrısa Dınara Ábikeevanyń jumysyn aıtpaı ketýge bolmaıdy. Bı sahnalarynda akterlarǵa sál ǵana sınhrondyq jetispeı qalyp jatqany bolmasa, bı men mýzyka úılesimdiligi kórermen kóziniń jaýyn alady. Akterlardyń plastıkasy men bıge ıkemdiligine qaraı bı qoıǵan baletmeıster – Ádilet Tamenovtyń da eńbegi zor. Spektaklde ketip jatqan az-maz qatelikter oryn alǵan bolsa, onyń barlyǵy ár sahnaǵa shyqqan saıyn ysylyp, ádemi qalyp jasap, áli de bolsa shyńdalady degen oıdamyz.
Akterlar oıyny men sheberligine keler bolsaq, álbette, árbir akterdiń ertegi keıipkerin somdaýda bala psıhologııasyn meńgerip, qııalyna shabyt qosatyn mindetti moıyndaryna júktegeni kórinip tur. Spektakldiń eki quramy da – talantty ári energııaǵa toly akterlardan quralǵan. Basty keıipker – latyn álipbıine kóshýge úgittep, onyń jaqsy jáne paıdaly jaqtaryn saralaıtyn Jaqsybektiń rolinde birinshi quramda teatrdyń jas býyn ókili Erden Jaqsybek bolsa, ekinshi quramda da jas akter Rahat Halyq. Eki akter de balalar men jasóspirimder teatryndaǵy birinshi jylǵy qyzmetine qaramastan, sahnada erkin qozǵalyp, kórermendermen tyǵyz qarym-qatynas jasaı bildi. Jaqsybek beınesiniń túbegeıli qarsylasy bolyp tabylatyn Buzyqbek rolin birinshi quramda Dıas Myrzahmet, ekinshi quramda Mereı Ájibekov oınady. Balalarmen jumys isteý, olardy barynsha ertegi atmosferasyna engizýge tyrysýdaǵy negizgi quramdaǵy akter Dıas Myrzahmettiń talpynysy men óz obrazyn berýdegi akterlik qabileti, ekinshi quramdaǵy áriptesi Mereı Ájibekovke qaraǵanda basymyraq bolǵanyn jasyra almaımyz.
Áripterdiń bir birimen arazdasýy, bıden «batl» uıymdastyrýy, oqıǵa shıelenisip, qaıta sheshilgende dostyqtyń týyn tigýi qalypty (banalnyı) sıýjettik syzyq (lınııa) bolǵanymen, onyń atap aıtarlyqtaı óz erekshelikteri kórinip tur. Dramatýrg árbir áripke ózindik harakterıstıka jasaý arqyly shyǵarmaǵa ár bergen.
Qoryta kele aıtarymyz, Elbasymyz N.Á. Nazarbaevtyń «Bolashaqqa baǵdar: «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy aıasynda rejısser S. Qarabalınniń rejısserligimen qoıylǵan dramatýrg Álibek Baıboldyń «Áripter álemine saıahat» balalarǵa arnalǵan spektakli tek Ǵ. Músirepov atyndaǵy Qazaq memlekettik akademııalyq balalar men jasóspirimder teatrynyń ǵana emes, ózge de teatrlardyń repertýarynan balalar aýdıtorııasyna arnalǵan spektakl retinde oryn alýǵa ábden laıyqty. Olaı deıtin sebebimiz, qaı salada bolmasyn, tyń dúnıeni ult ıgiligine jaratý úshin onyń aýqymy da meılinshe keńirek bolǵany abzal. «El bolam deseń, besigińdi túze» demekshi, «Bolashaq – jastardyń qolynda» dep sengen el bolashaǵy – biz bolsaq, bizdiń izbasarlarymyz – búldirshinder. Álem arenasynda mádenıet pe, sport pa, bilim men ǵylym ba, qaı calada bolmasyn, básekege qabiletti azamat daıarlaýda – bilim berý aldyńǵy orynda. Al, bizdegi bilim berý isiniń qazirgi jańalyǵy hám baǵytynyń negizi – osy ertegide kóterilgen taqyryptan bastaý almaq. Sátti jaryqqa shyqqan «Áripter álemine saıahat» balalar spektakliniń ǵumyrynyń uzaq bolaryna senemiz.
